Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zapomniana atrakcja turystyczna na Pomorzu. Trudno ją znaleźć. Ponad 100-letnia bateria wojskowa w Małym Garcu

Andrzej Gurba
Andrzej Gurba
Wideo
od 16 lat
To zapomniana atrakcja turystyczna. Trudno ją znaleźć, bo nie jest oznaczona. Zespół fortyfikacji wybudowany w latach 1901-1902 w Małym Garcu (gm. Subkowy) miał służyć ochronie rozwidlenia Wisły i Nogatu oraz śluzy w Białej Górze. Został zaprojektowany i stworzony przez Urząd Fortyfikacji w Gdańsku. Stanowił system obronny m.in. Malborka. Współcześnie, choć znajduje się w gminnej ewidencji zabytków, niszczeje i nie jest wykorzystywany turystycznie.

Pozostałości armatniego zespołu fortyfikacyjnego znajdują się około 100 metrów od drogi asfaltowej Mały Garc - Rybaki. Można z niej dostrzeć niewielką jego część. Nie ma żadnej kierunkowej strzałki. Jest za to tzw. sobek. To jeden z 25 pamiątkowych kamieni wkopanych w gminie Subkowy w 2014 roku w ramach projektu „25 Sobków na 25 lat Wolności”.

Jego głównym celem była promocja walorów krajoznawczo-przyrodniczych gminy w powiązaniu z obchodami 25. rocznicy wyborów czerwcowych 1989 roku. Napis na kamieniu brzmi: 15. stanowisko baterii dział 100 mm 1901-1902.

Teren, na którym znajdują się pozostałości baterii stanowi obecnie własność prywatną. Dojście do zespołu fortyfikacji jest problematyczne, bo przegradza je pastuch.

Baterię w Małym Garcu stworzono w latach 1901-1902

Baterię stworzono w latach 1901-1902 w ziemnym wykopie. Wyprofilowano nasypy m.in. dla stanowisk armat (kaliber 100 mm). Powstały schrony amunicyjne, schrony dla dowódców i załóg, parki amunicyjne, stanowiska. Wykonano je z betonu zbrojonego siatką i bednarką oraz cegły.

Bateria składała się z sześciu stanowisk ogniowych zakończonych stanowiskiem dowodzenia. Do tego był schron amunicyjny.

Armaty ustawiono liniowo, a ich stanowiska przedzielono trawersami. Główny schron amunicyjny został odsunięty od stanowisk ogniowych (odrębny wykop). Z drogą łączącą stanowiska ogniowe skomunikowany był za pomocą pochylni.

ZOBACZ TEŻ: XIX-wieczny wiatrak w Tczewie z dotacją na remont | WIDEO, ZDJĘCIA

Bateria od 1902 roku podlegała Fortyfikacji Malbork, gdzie składowano jej wyposażenie. Zespół w Małym Garcu zmodernizowano w 1912 roku. M.in. dwa schrony amunicyjne zamieniono na schrony załóg.

W 1920 roku baterię przejęło Wojsko Polskie. Przez cały okres międzywojenny była utrzymywana w sprawności. Swoje przeznaczenie, funkcje straciła po drugiej wojnie światowej.

Z dostępnych źródeł historycznych wynika, że bateria w Małym Garcu nigdy nie została wykorzystana w działaniach wojennych.

Dawne ogniowe stanowiska w Małym Garcu nie są wykorzystywane turystycznie

W latach 90. XX wieku służby konserwatorskie postulowały spopularyzowanie tego miejsca jako atrakcji turystyczno-krajobrazowej, włącznie ze stworzeniem punktu widokowego na Wisłę. Tak się nie stało. Był pomysł, aby miejsce wykorzystać jako strzelnicę. Też nie wyszło.

Pozostałości dawnej baterii są z roku na rok coraz bardziej zaniedbane.

Mirosław Murzydło, wójt gminy Subkowy powiedział nam, że nawiąże kontakt z obecnym właścicielem tego terenu i być może uda się wskrzesić pozostałości dawnej wojskowej baterii jako atrakcję turystyczną.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź "Dziennik Bałtycki" codziennie. Obserwuj dziennikbaltycki.pl!

Zobacz też na dziennikbaltycki.pl:

Poza Gdańskiem największa dotacja w województwie pomorskim została przyznana na kontynuację prac konserwatorskich wewnątrz kościoła św. Jana Chrzciciela w Malborku.

Pomorskie zabytki z dotacjami z ministerialnego programu. Pi...

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki