Premiera przedstawienia "Bal w operze" na nowej scenie Teatru Muzycznego w Gdyni [RECENZJA]

Muzyka jak turkot pociągu, razem z aktorami zabrała nas w przedziwną podróż w nieznane. Przez scenę w kalejdoskopowym rytmie przetacza się ciąg obrazów, scenka goni scenkę, melodia melodię, niekiedy pobrzmiewają pastisze motywów ułańskich, narodowych.

Czytaj także: Leszek Możdżer skomponował muzykę do spektakli "Bal w operze" i "Windows" [WYWIAD]

Budziła szacunek dyscyplina całego zespołu i jego umiejętności wokalne, a jednak, spektakl pozostawił mnie obojętnym.
Różnie wystawiano "Bal w operze" czasem jako kabaret (tak przed laty w teatrze Wybrzeże pokazał go Ryszard Major), czasem grano go jako ostrą satyrę.

Zawsze niosło to za sobą ryzyko porażki, bo "Bal w operze" Tuwima został napisany do czytania... Napisany! Ważne jest w nim mistrzowskie, ostre jak brzytew słowo, pełna pasji fraza. Więc kiedy na premierze gubiło się słowo, umykał sens, irytowałam się.

Zobacz także:**https://dziennikbaltycki.pl/teatr-muzyczny-w-gdyni-shrek-100-osob-na-scenie-10-ton-dekoracji/ar/455947;"Shrek" - 100 osób na scenie, 10 ton dekoracji[/a]**

"Bal" to jeden z ważniejszych i piękniejszych tekstów w polskiej literaturze. W swoim czasie budził kontrowersje zderzając treści religijne z Apokalipsy świętego Jana z wulgaryzmami, scenami wyuzdania czy moralnego zepsucia.

Powodem powstania poematu był sprzeciw Tuwima wobec rodzącego się w latach 20. faszyzmu i sanacji, natomiast według Czesława Miłosza wynikał on także z obrzydzenia zezwierzęceniem współczesnego mu świata, pogoń władzy za "pieniądzem, seksem i obżarstwem". Nic dziwnego więc, że Wojciech Kościelniak zobaczył w tym poemacie wizję ostatecznego upadku świata i człowieka, swoistą "modlitwę do Boga o nieistnienie".

W prologu swego infernalnego tekstu Tuwim zaprasza:
"Dzisiaj wielki bal w Operze!
Sam Potężny Archikrator
Dał najwyższy protektorat, Wszelka dziwka majtki pierze".
A tak na marginesie, są te majtki opisane tak, że nie ma na świecie majtek, z którymi można by je porównać.
Scenki plotą się i mieszają, obrastają w znaczenia istotne, które konsekwentnie wiodą do finałowej puenty z Objawienia świętego Jana.
"Zaiste przyjdę rychło. Amen. I owszem przyjdź Panie Jezu!".
Czym prędzej niechaj przyjdzie ktoś, kto przywróci ład i porządek świata.

Przyznaję, kłopot mam wielki z tym gdyńskim "Balem".

Niby wszyscy się bawią, tajniacy wiozą szefa, klowni się po pyskach piorą, na tajniaka tajniak mruga, przetacza się nadranny skacowany tłum, a tu raptem... apokalipsa. Zbyt grubą krechą zostało to narysowane.
Wątpliwości budzi też sam finał - przejście nagich bohaterów do komory gazowej, nagich jak na Sądzie Ostatecznym - może to jednak trochę za dużo. Tym bardziej, że pomysł nie jest najnowszy.

Atutem spektaklu jest - totalna - scenografia Dariusza Styrny. Nawet na podłodze mocne, ostre napisy jak na wagonach jadących do Auschwitz.

W kilku walizkach i skrzyniach ukrytych pod sceną (otwieranych przez aktorów, gdy mają wygłosić apokaliptyczny tekst) rekwizyty i gadżety.

Zespół muzyczny wykonujący kompozycje Leszka Możdżera oddziela od aktorów tiul. Pojawiają się na nim czarno - białe obrazy wzmacniające przekaz apokaliptycznych wizji.

Czytaj także: **https://dziennikbaltycki.pl/gdynia-teatr-muzyczny-stara-sie-o-mamma-mia/ar/524309;Gdynia: Teatr Muzyczny stara się o "Mamma Mia!"[/a]**

Ale zawiodła mnie nieco jednostajna opowieść muzyczna Leszka Możdżera.
Każdy ze znakomitych aktorów ma w tym muzycznym spektaklu swój epizod wizyjny (wypowiadany do widowni przez anielską tubę - trąbę) i solowe fragmenty śpiewane. Trudno mówić, kto z nich najlepszy, wszycy byli naprawdę znakomici zarówno w solówkach, jak i zespołowym działaniu.

Zapamiętamy "seksualny kontredansik" zaśpiewany na sedesie. Zadziwi, może oburzy, scena obżerających się na balu i wymiotujących gości.

Pozostaje pytanie, czy widzowie odczytają spektakl i czy będą na niego chodzić? Mam nadzieję, że tak, a po powrocie do domu sięgną po cudowny tekst Juliana Tuwima, gdzie -

"Szach Kaukazu, po butelce
Rumu cum spiritu wini,
Przez pomyłkę tknął widelcem
W cyc grafini Macabrini".

O TYM SIĘ MÓWI NA POMORZU:

• Malbork: Policjant uratował życie niemowlaka przez telefon
• Pomorskie gminy przygotowują się, by zarobić na autostradzie A1
• Wejherowo, Kościerzyna, Malbork: Manifestacje w obronie TV Trwam

WYWIADY, OPINIE, KOMENTARZE:

• Jacek Rybicki: Zastanawiam, czy wszyscy nie żyjemy w Matriksie