Pomnik Historii to jedna z pięciu form ochrony zabytków wymienionych w ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Terminem tym określa się zabytek nieruchomy o szczególnym znaczeniu dla historii i kultury naszego kraju. Rangę Pomnika Historii podkreśla fakt, że jest on ustanawiany przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej specjalnym rozporządzeniem na wniosek ministra kultury i dziedzictwa narodowego. W województwie pomorskim taki status uzyskały do tej pory: miasto Gdańsk w zasięgu obwarowań z XVII w., zespół pocystersko-katedralny w Oliwie, pole bitwy na Westerplatte, historyczny układ urbanistyczny śródmieścia Gdyni, zespół zamku krzyżackiego w Malborku oraz zespół pocystersko-katedralny w Pelplinie.
Starania o wpisanie pomorskich zabytków na listę Pomników Historii trwały blisko 2 lata. Janusz Trupinda, dyrektor Muzeum Zamkowego w Malborku przypomina, że obecność na liście Pomników Historii jest dużym wyróżnieniem, ale także zobowiązaniem.
- Na pewno jest to podkreślenie wysokiej rangi zespołu katedralno-zamkowego w Kwidzynie oraz jego znaczenia dla historii i kultury. Wpis na listę jest też świadectwem troski o ten wyjątkowy zabytek - zaznacza dyrektor Trupinda.
Uroczystość wręczenia nominacji dla nowych Pomników Historii odbyła się 20 kwietnia w Pałacu Prezydenckim w Warszawie. Udział w niej wzięli burmistrz Kwidzyna, Andrzej Krzysztofiak, starosta kwidzyński, Jerzy Godzik, ks. proboszcz Ignacy Najmowicz, Janusz Trupinda, dyrektor muzeum w Malborku oraz Janusz Cygański, kierownik muzeum w Kwidzynie.
Oprócz kwidzyńskiego zabytku na liście Pomników Historii znalazło się również 9 innych niezwykłych miejsc: Gdańsk – Twierdza Wisłoujście, Koszuty – zespół dworsko-parkowy, Krasiczyn – zespół zamkowo-parkowy, Lidzbark Warmiński – zamek biskupów warmińskich, Płock – Wzgórze Tumskie, Rogalin – zespół pałacowy z ogrodem i parkiem, Strzelno – zespół dawnego klasztoru Norbertanek, Święta Lipka – sanktuarium pielgrzymkowe, Ujazd – ruiny zamku Krzyżtopór.
Zespół katedralno-zamkowy w Kwidzynie jest jednym z najbardziej imponujących zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Zamek, dawna siedziba kapituły pomezańskiej, połączony w jedną architektoniczną bryłę z dawną katedrą pomezańską, a obecnie konkatedrą diecezji elbląskiej – to jedyne takie założenie obronne na obszarze dawnego państwa Zakonu Krzyżackiego i bardzo rzadko występujące na terenie dzisiejszej Polski. Elementem wyróżniającym zamek kwidzyński jest najokazalsze w Polsce tzw. „gdanisko". Zamek i katedra są znakomitym świadectwem XIX-wiecznej myśli konserwatorskiej.
Niezwykle cenne są średniowieczne polichromie odkryte i poddane pierwszej konserwacji właśnie w XIX wieku. Na zewnątrz katedry, nad wejściem, znajduje się jedyna w Polsce oryginalna, choć poddana znaczącym zabiegom konserwatorskim w 1902 r., średniowieczna dekoracja mozaikowa. Wykonana została w 1380 roku, a przedstawia męczeństwo św. Jana Ewangelisty, patrona katedry i diecezji pomezańskiej.
W katedrze pochowani są biskupi pomezańscy oraz Wielscy Mistrzowie Zakonu Krzyżackiego Werner von Orseln, Ludolf Koeniga von Wattzau i Henryk von Plauen.
Oryginalne i niepowtarzalne, w takim rozwiązaniu jak w Kwidzynie, połączenie w jeden średniowieczny zespół architektoniczny katedry i zamku, wyjątkowo cenne elementy wystroju, ranga i znaczenie XIX-wiecznych prac konserwatorskich, związki obiektu z błogosławioną Dorotą, Wielkmi Mistrzami Zakonu Krzyżackiego a także niezwykła uroda, ogrom i urokliwa lokalizacja przemawiają za wpisaniem zespołu katedralno – zamkowego na Listę Pomników Historii.
Uroczystość w Pałacu Prezydenckim. Część poświęcona kwidzyńskiemu zespołowi katedralno zamkowemu od 19:08
Obserwuj nas na Twitterze!
Follow https://twitter.com/KwidzynNMDołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?