W 2016 roku Prokuratura Krajowa, wskazując na możliwą zamianę ciał ofiar katastrofy oraz błędy w dokumentacji sporządzonej przez Rosjan podjęła decyzję o otwarciu 83 trumien i przebadaniu szczątków zmarłych. Zarządzenie prokuratury nie dotyczyło dziewięciu wcześniej ekshumowanych zmarłych oraz czterech osób, które zostały przed pogrzebami skremowane.
Postępowanie prokuratury wzbudziło protest części rodzin, które uznały, że otwieranie grobów bliskich jest nieuzasadnione i może być traktowane jako bezczeszczenie zwłok.
Ponadto, jak napisała w liście otwartym do Zbigniewa Ziobry Małgorzata Rybicka, badania nie przywrócą życia zmarłym, ani niczego nie wyjaśnią. Są za to wykorzystywane do celów politycznych i wywołują u osieroconych rodzin ponowną żałobę.
Czytaj więcej na ten temat:
Kiedy apele nie poskutkowały, rodziny złożyły zażalenie na postanowienie prokuratora.
Problem w tym, że Kodeks Postępowania Karnego nie przewiduje w takiej sytuacji możliwości składania zażaleń. Prokuratorzy uznali, że protest rodzin jest ze względów prawnych niedopuszczalny. Skarżący odwołali się więc do Sądu Okręgowego w Warszawie, który w kwietniu br. zaapelował do Prokuratury Krajowej o wstrzymanie ekshumacji pięciu osób oraz zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z zapytaniem, czy zgodne z ustawą zasadniczą oraz przepisami konwencji praw człowieka jest uniemożliwienie rodzinom składania zażalenia na decyzje Prokuratury Krajowej w tej sprawie.
Czytaj więcej na ten temat: Sąd apeluje do prokuratury o wstrzymanie ekshumacji
Odrębną skargę dwie gdańskie rodziny złożyły do trybunału w Strasburgu. Reprezentuje je Helsińska Fundacja Praw Człowieka.
- Trybunał zwrócił się do polskiego rządu o wyjaśnienie kilku kwestii - mówi dr Piotr Kładoczny, sekretarz zarządu HFPC i pełnomocnik skarżących. - Poproszono o odpowiedź, czy nie było innego sposobu niż ekshumacje dla ustalenia przyczyn katastrofy oraz czy środki, jakie podjęto mogą efektywnie doprowadzić do wyjaśnienia okoliczności wydarzeń z 10 kwietnia 2010 roku. Poza tym ETPCz pyta Polskę, czy był efektywny środek odwoławczy, bo tam, gdzie dochodzi do konfliktu wartości, niezależny organ powinien zadecydować, czy ekshumacje są potrzebne. Kolejne pytanie brzmi, w jakiej kolejności były wykonane ekshumacje, co może sugerować, że być może do efektywnego śledztwa wystarczyłoby zbadanie ciał tych osób, których rodziny się zgadzają.
- Walczymy jedynie o nasze konstytucyjne prawa - podkreśla Małgorzata Rybicka, która zamierza wstrzymać się z szerszym komentarzem póki Polska nie odpowie na pytania Trybunału.
Małgorzata Rybicka: Walczymy jedynie o nasze konstytucyjne prawa
Na przedstawienie swoich argumentów rząd ma czas do 22 listopada 2017 r.
Czytaj również: Ekshumacje przed sądem
Zobacz też: "W trumnie mojego męża były szczątki ośmiu osób". Wdowa po admirale, który zginął w Smoleńsku, o wyniku ekshumacji
[TVN24]
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
