Demografia pokazuje, jak zmieni się w niedalekiej przyszłości rynek pracy. Dojrzali pracownicy będą na nim stanowić znaczącą grupę. Czy zaczyna się srebrna rewolucja?
Polska to obecnie najszybciej starzejący się kraj w Unii Europejskiej, współczynnik urodzeń jest niski. Dlatego procentowo zwiększa się udział osób starszych w społeczeństwie i jest to tendencja wzrostowa. Pamiętajmy też, że dzięki chociażby rozwojowi medycyny i postępowi cywilizacyjnemu poprawia się jakość życia osób starszych i wydłuża znacznie czas aktywności. To oznacza, że dzisiejszy 60-latek może być w pełni sił, aktywny zawodowo, chcący się rozwijać, mający plany. Rynek pracy jest w tej chwili miejscem coraz bardziej przyjaznym dla dojrzałych pracowników.
Zmienia się też podejście pracodawców do zatrudniania osób starszych. Jeszcze niedawno stawiali oni głównie na młody zespół.
To prawda. Zmiana w podejściu pracodawców podyktowana jest przede wszystkim zmianami demograficznymi i niedoborem osób do pracy.
Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku w 2009 roku przeprowadził badania, z których wynikało, że niemal połowa pomorskich firm nie zatrudniała w tamtym czasie ani jednego pracownika powyżej czterdziestego piątego roku życia!
Tegoroczne badania pokazują, że niemal co piąty przedsiębiorca z Pomorskiego zatrudnia osoby po pięćdziesiątce. To jednak dopiero początek drogi, ponieważ, jak wynika z badań OECD, w wielu krajach wysokorozwiniętych ponad 50 procent osób w wieku tzw. senioralnym jest zatrudnianych, natomiast w Polsce niecałe 40 procent.
Jakie korzyści może mieć pracodawca, zatrudniając starszego pracownika w wieku przedemerytalnym lub emerytalnym?
Można tu wymieniać ich wiele. Przede wszystkim często kilkudziesięcioletnie doświadczenie zawodowe, lojalność w stosunku do pracodawcy. Starsze osoby znacznie rzadziej rozglądają się za kolejną interesującą ofertą. Są też przyzwyczajone do pracy w różnych warunkach, zdyscyplinowane.
Dodatkowym atutem jest fakt, że mają mniej obciążających zobowiązań rodzinnych. Nie wybiorą się na długie zwolnienie z powodu choroby dziecka czy na urlop wychowawczy. Zmniejszona liczba obowiązków domowych czyni ich dyspozycyjnymi i skłonnymi bardziej poświęcić się pracy. Przy mądrze prowadzonej polityce kadrowej w firmie i efektywnym zarządzaniu wiekiem, tacy pracownicy mogą być doskonałymi mentorami dla młodych w zespole, a równocześnie od młodszych kolegów uczyć się chociażby tajników nowoczesnych technologii. Siła tkwi w różnorodności, trzeba to jedynie wykorzystać. Do zalet zatrudniania seniorów można też zaliczyć fakt, że chętnie podejmują pracę na zastępstwo, w niepełnym wymiarze godzin, na zlecenie czy sezonowo.
A jeśli chodzi o aspekt finansowy, równie ważny dla pracodawców?
Dla pracodawców atrakcyjny może być fakt, że koszt zatrudnienia seniora jest mniejszy niż w przypadku osoby młodszej. Panie powyżej 55 roku życia oraz panowie powyżej 60-tki są zwolnieni z opłacania składek na Fundusz Pracy. I to niezależnie od wysokości osiąganego dochodu i rodzaju umowy, którą zawarli z pracodawcą (zarówno umowa o pracę, jak i umowa zlecenie).
Warto też podkreślić, że w przypadku seniorów pracodawca płaci jedynie za pierwszych 14 dni zwolnienia chorobowego, podczas gdy w przypadku innych pracowników jest to okres 33 dni.
Pracodawca może skorzystać również z dofinansowania do wynagrodzenia za zatrudnienie skierowanego bezrobotnego, który ukończył 50 rok życia. Po takie dofinansowanie należy zgłosić się do powiatowego urzędu pracy.
Nie można też zapominać o Krajowym Funduszu Szkoleniowym, który wspiera przedsiębiorstwa w rozwoju i kształceniu pracowników, umożliwiając przekwalifikowanie się lub podnoszenie kwalifikacji. Pracodawcy, którzy zatrudniają osoby starsze, mogą aplikować, by uzyskać dofinansowanie do szkoleń dla nich przeznaczonych. W 2018 roku środki Funduszu będą dedykowane między innymi osobom powyżej 45 roku życia i jest to okazja dla pracodawców, którzy chcą inwestować w rozwój swojej dojrzałej kadry.
Czy seniorzy, którzy chcą być aktywni zawodowo, są otwarci na nowe wyzwania, ale często nie wiedzą, jak znaleźć pracę albo chcą się przekwalifikować, znajdą pomoc w urzędzie?
Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku wychodzi do takich osób z ofertą poradnictwa zawodowego. Wsparcie doradców zawodowych zarówno przy rozwoju zawodowym, jak i przy zmianie czy poszukiwaniu pracy, jest niezmiernie ważne. Indywidualne porady i konsultacje, zajęcia grupowe, warsztaty dotyczące autoprezentacji czy skutecznych sposobów poszukiwania pracy to bardzo pomocne narzędzia. Zapraszamy do Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Gdańsku i Słupsku.
Inną usługą skierowaną do osób starszych są realizowane przez nas programy aktywizacyjne finansowane zarówno ze środków krajowych, jak i funduszy europejskich.
Ogłaszamy konkursy, w których wnioskodawcy z sektora publicznego i niepublicznego proponują sposoby aktywizacji osób niepracujących, w tym również seniorów. Tę grupę wiekową wspierają również powiatowe urzędy pracy. Nawet osoby, które pobierają już świadczenia emerytalne, mogą zarejestrować się w urzędzie pracy jako poszukujące pracy.
Czy w niedalekiej przyszłości rynek pracy będzie należał do seniorów, a „srebrna rewolucja” dokonuje się na naszych oczach?
Rynek pracy jest otwarty dla wszystkich. Będzie należał i do seniorów, i do trzydziestolatków, i do tzw. pokolenia millenialsów (pokolenie ludzi urodzonych w Polsce od 1984 do 1997 r.) czy snowflakesów (osoby wkraczające w dorosłe życie po 2010 roku i przekonane o tym, że są jedyne i niepowtarzalne; określenie pochodzi z książki Chucka Palahniuka pod tytułem „Fight Club” - przyp. red.). Jedno jest pewne, wszyscy się starzejemy i w obecnych uwarunkowaniach gospodarczych i dynamicznie zmieniających się wymaganiach rynku pracy, musimy być otwarci na zmiany, gotowi na nowe wyzwania, chętni do uczenia się przez całe życie. I myśleć o przyszłości, nie odkładając na półkę faktu, że bycie seniorem to odległa abstrakcja. Dobre przygotowanie i kształcenie ustawiczne przy wsparciu doradców zawodowych pozwoli na długą aktywność zawodową i satysfakcję zarówno w wymiarze społecznym, jak i ekonomicznym.
Czytaj również:
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
