Po drugie Wisła: Odnowiono obiekty Bydgoskiego Węzła Wodnego

W ramach robót budowlanych, ujętych w projekcie, przywrócono sprawność techniczną śluzom Brdyujście i Miejskiej nr 2 oraz jazowi Farnemu.

Inwestorem był Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku, który zarządza bydgoskim węzłem. Prace remontowe dofinansował Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.

Bogusław Pinkiewicz, rzecznik prasowy RZGW w Gdańsku, przekazał, że właśnie zakończono gruntowny remont śluzy Miejskiej nr 2 w Bydgoszczy. Tym samym dobiegła końca renowacja najważniejszych budowli wodnych bydgoskiego węzła. Gdy chodzi o śluzę Miejską nr 2, to roboty hydrotechniczne objęły remont i przebudowę jej komory (ścian, dna, głów górnej i dolnej, kanałów obiegowych), muru oporowego w awanporcie dolnym bydgoskiego portu rzecznego oraz tamy rozdzielczej. Ponadto dokonano konserwacji elementów urządzeń mechanicznych śluzy, modernizacji przyłącza energetycznego oraz oświetlenia i zasilania. Wyremontowano też centralną sterownię, osłony mechanizmów napędowych wrót i klap, kanały kablowe oraz zainstalowano system monitoringu. Śluza przeszła już pomyślnie próby techniczne. Koszt jej remontu wyniósł 9 mln zł.

Śluzę Miejską nr 2 zbudowano w 1915 roku razem z nowym odcinkiem kanału Bydgoskiego, który wtedy dostosowano do przepływania nim barek 400-tonowych. Pozwala ona pokonywanie przez statki 3-metrowej różnicy poziomów wody w kanale i na drodze wodnej, wiodącej na Odrę.

W styczniu tego roku przekazano do użytku odnowiony jaz Farny, znajdujący się w centrum Bydgoszczy, pomiędzy rzekami Młynówką a Brdą. Wyremontowano elementy jego żelbetowej konstrukcji, wykonano konserwację antykorozyjną i regenerację zużytych elementów, zamontowano instalacje odmrożeniową zasuw wodnych. Wyremontowano także naruszone umocnienia brzegowe Brdy Młyńskiej. Remont jazu kosztował około 4,5 mln zł.

Jaz Farny służy umożliwianiu przepływania wody z Młynówki do Brdy, przy różnicy poziomów wody powyżej 3,3 m. Zbudowano go w roku 1899, a poprzedni gruntowny remont obiektu przeprowadzono w 1996 roku.

Trzecim wyremontowanym obiektem, stanowiącym fragment Bydgoskiego Węzła Wodnego, jest śluza Brdyujście. Roboty renowacyjne wykonało konsorcjum bydgoskich firm Hydroeko i Hydrokor. Budowlę odkopany, uszczelniono, wymurowano na nowo ściany jej komory oraz odnowiono maszynownię, sterownię centralną, kanały obiegowe, wrota z mechanizmami i kładki robocze. Remont ukończono w październiku 2014 roku, a gdański RZGW dokonał jego odbioru technicznego 24 listopada. Koszt remontu śluzy przekroczył kwotę 7,1 mln zł.

Śluzę Brdyujście uruchomiono w 1879 roku. Zamknięto ją dla statków towarowych w 2002 roku, gdy ich śluzowanie przejęła nowa śluza Czersko Polskie w Bydgoszczy, zbudowana w 1999 roku. Dziś śluza Brdyujście, będąca już zabytkiem hydrotechniki, pełni rolę atrakcyjnego obiektu edukacyjnego i turystycznego, stanowiąc również relikt wodnego dziedzictwa kulturowego.

Bydgoski Węzeł Wodny stanowi istotny fragment europejskich dróg wodnych E-40 i E-70. Ten drugi szlak łączy Antwerpię i Rotterdam, poprzez system kanałów niemieckich, berliński węzeł śródlądowych i drogi wodne północnej Polski, z Kaliningradem i Kłajpedą.

Nasz odcinek trasy E-70 prowadzi z kanału Odra-Havela do śluzy Hohensaten, a potem - Odrą do Kostrzyna, z którego wiedzie Wartą, Notecią, kanałem Bydgoskim na Wisłę i Zalew Wiślany. Bydgoski węzeł rozpoczęli budować Prusacy pod koniec XVIII wieku, równolegle z kanałem Bydgoskim. Jego rozbudowę i modernizowanie kontynuowano do początków ubiegłego stulecia.

W latach 1877-1879 została skanalizowana Brda, powstał port drzewny w Brdyujściu oraz oddano do eksploatacji śluzę Brdyujście i zlikwidowany później stopień Kapuściska, złożony ze śluzy i jazu Iglicowego.

W efekcie kolejnych robót hydrotechnicznych po wodach bydgoskich mogły pływać większe statki z napędem parowym.