Pierwszy etap budowy Centrum Dziedzictwa Archeologicznego i Kulturowego w Masłomęczu zakończony. Odbyła się m.in. wizytacja placu budowy

Centrum buduje spółka Karpat-Bud z Głogowa Małopolskiego. Umowa na wykonanie tego zadania została podpisana ponad rok temu. Zakończenie wszystkich robót planowane jest na styczeń 2025 roku. Dlaczego to takie ważne?

Gmina Hrubieszów pielęgnuje niezwykłe dziedzictwo. W starożytności mieszkali na tym terenie tajemniczy, germańscy Goci. Pojawili się oni w Kotlinie Hrubieszowskiej pod koniec II wieku. Było ich wielu. Archeolodzy naliczyli na tym terenie pozostałości 70 osad (głównie wokół Masłomęcza) oraz kilkanaście cmentarzysk. Duża nekropolia istniała także w samym Masłomęczu

Niektóre ze znalezionych w tej wsi pochówków budziły ogromne emocje badaczy (prace prowadzili archeolodzy UMCS w Lublinie). Bo zdarzało się, że zmarłych układano w pozycji siedzącej, w niektórych grobach znajdowano kilku „osobników”, w innych jedynie dolne części szkieletów lub np. same stopy, klatki piersiowe czy głowy.

Ów starożytny lud pozostawił po sobie wiele innych śladów. Znaleziono m.in. gockie miecze w Bugu, liczne wyroby produkowane w gockich osadach (np. grzebienie czy zapinki) oraz rzeczy importowane z prowincji rzymskich oraz ze Skandynawii czy Pomorza. To świadczy o bogatej kulturze Gotów, ich bitności, zasobności, ruchliwości oraz licznych kontaktach handlowych. Jednak uprawiali oni także ziemię i zajmowali się hodowlą bydła, owiec i kóz.

W połowie IV w. germańskie osady w Kotlinie Hrubieszowskiej zaczęły zanikać. Prawdopodobnie Goci wynieśli się wówczas w inne, bezpieczniejsze miejsca z obawy przed groźnymi, koczowniczymi Hunami.

Dzieję tego ludu udało się odtworzyć. Dzięki archeologicznym odkryciom gmina Hrubieszów stała się znana w całej Europie. Miejscowe władze to wykorzystały. W Masłomęczu powstała „gocka osada” składająca się m.in. z kilku chat (patronat naukowy nad całym przedsięwzięciem sprawował Instytut Archeologii UMCS w Lublinie). Miejscowi rekonstruktorzy organizują tam także pokazy oraz opowiadają o archeologicznych odkryciach.

Nie tylko. Teraz w Masłomęczu powstaje Centrum Dziedzictwa Archeologicznego i Kulturowego. Stanie tam nowoczesny budynek. Ponad trzy czwarte jego powierzchni znajdzie się pod ziemią, a fundamenty powstaną na poziomie masłomęckich odkryć archeologicznych. Tam zaplanowano m.in. sale wystawowe.

Muzeum stanie na terenie istniejącej już „wioski Gotów”. Jednak istniejące chaty pozostaną. Będą one umiejętnie wkomponowane w całość.

W nowym centrum mają być w przyszłości organizowane szkolenia, warsztaty, ale także konferencje naukowe. Gmach zostanie dostosowany także do potrzeb osób niepełnosprawnych.

Kilka dni temu zakończono pierwszy etap tej inwestycji. To było ważne wydarzenie, także naukowe. Prof. dr hab. Andrzej Kokowski z Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie (jest on wybitnym badaczem, sławą o randze międzynarodowej) wygłosił wówczas wykład pt. „Europa patrzy”.

Natomiast dr hab. Barbara Niezabitowska-Wiśniewska z Instytut Archeologii UMCS mówiła o "Magicznej Kotlinie Hrubieszowskiej, czyli o Wandalach, Gotach i nie tylko", a Bartłomiej Bartecki, dyrektor Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie wygłosił wykład pt. "Laboratorium, czyli co, dla kogo i kiedy".

Zaplanowano także wizytację placu budowy oraz uroczystość zawieszenia „gockiej wiechy” i spotkanie z wykonawcą inwestycji. Zaproszonych gości nie brakowało. Teraz rozpocznie się kolejny etap robót. Będziemy o postępach prac informować.