Na Pomorzu razem lepiej wydajemy środki unijne. Do 2020 roku do wydania w ramach ZIT mamy blisko 1 mld zł

Tylko do marca br. w naszym obszarze metropolitalnym podpisano już 133 umowy na kwotę dofinansowania Unii Europejskiej 910,1 mln zł, co stanowi 83 proc. przyznanych środków i plasuje nas na pozycji lidera w wydatkowaniu funduszy unijnych wśród polskich związków ZIT. Dla porównania dla Warszawy ten wskaźnik wynosi 57,4 proc., a dla metropolii śląskiej ponad 36 proc. Wszystkie zaplanowane do realizacji projekty ZIT opiewają na kwotę 3,6 mld zł, w tym 1,7 mld pochodzić będzie z UE.

W 2015 roku współpraca weszła na wyższy poziom

Obszar realizacji ZIT obejmuje terytorium 30 gmin i jest tożsamy z zasięgiem Obszaru Metropolitalnego Trójmiasta wskazanym w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Pomorskiego, jakkolwiek w uzasadnionych przypadkach obejmuje on również obszar sąsiadujących 23 gmin, nazwany obszarem poszerzonej współpracy.

OM ZIT rozumiany jest jako obszar miejski położony wokół rdzenia metropolii, składającego się z Gdańska, Gdyni i Sopotu wraz z powiązanym z nim funkcjonalnie obszarem wiejskim, tj. jako miejski obszar funkcjonalny. Jak podkreślają samorządowcy, to właśnie współpraca między nimi, a nie rywalizacja prowadzi do jak najlepszego wykorzystywania środków z tego mechanizmu, który jest częścią Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020. Zarząd Województwa parę lat temu, uznał, że najlepiej pieniądze z ZIT wydane zostaną właśnie we współpracy Obszarem Metropolitalnym.

- Współpraca stowarzyszenia z Zarządem Województwa Pomorskiego z pewnością gwarantuje, że fundusze popłyną bez zakłóceń na realizację wielu długo oczekiwanych przedsięwzięć - mówił w 2015 roku marszałek Mieczysław Struk. - Łączy nas wspólne poczucie odpowiedzialności za dobre zainwestowanie tych niemałych przecież środków, które mogą dać kolejny potrzebny bodziec rozwojowy naszemu regionowi i jego metropolii.

- Właśnie wróciłem z delegacji na południe Polski i tam wszyscy nam zazdroszczą i są pod wrażeniem, jak sprawnie na Pomorzu wydajemy pieniądze w ramach ZIT. Przez to, że szybko się za to zabraliśmy i jako pierwsi skorzystaliśmy z tych „metropolitalnych” środków, przede wszystkim bardzo wygraliśmy na przetargach. Rynek jest obecnie taki, że za te same pieniądze teraz udałoby nam się zrobić znacznie mniej niż to, co osiągnęliśmy - podkreśla Mieczysław Gołuński, burmistrz Kartuz.

Priorytetem ZIT są inwestycje w transport zbiorowy

- Węzły przesiadkowe, rewaloryzacja dworców, budowa zaplecza Park & Ride oraz Bike & Ride służą uatrakcyjnieniu transportu publicznego, zarówno w rdzeniu metropolii, jak i we wszystkich głównych miejscowościach metropolii - mówi Michał Glaser, dyrektor Biura OMGGS. - Tylko w ten sposób można zachęcić mieszkańców do korzystania z kolei, autobusów i rowerów, a nie samochodu.

Na przykład we wspomnianych Kartuzach dzięki m.in. środkom z ZIT powstał komunikacyjny węzeł integracyjny łączący dworzec kolejowy z autobusowym. Po otwarciu Pomorskiej Kolei Metropolitalnej stacja w Kartuzach z roku na rok bije kolejne rekordy korzystających z niej podróżnych. Trwają prace na budowie nowych parkingów, w tym największego mieszczącego 100 samochodów. Finiszują także prace nad stworzeniem 8 kilometrów nowych dróg rowerowych wokół Kartuz, które wzmocnią turystykę w sercu Kaszub.

Bardzo ważnym elementem tych działań będzie też wdrożenie systemu biletu elektronicznego jako narzędzia integracji taryfowo-biletowej.

Pieniądze z ZIT także na bardziej „ludzkie” sprawy

Dofinansowania w ramach ZIT to nie tylko infrastruktura. Mechanizm obejmuje też takie obszary jak: geriatria, aktywizacja społeczno-zawodowa i wsparcie zatrudnienia, rewitalizacja i termomodernizacja budynków czy wsparcie inkubatorów przedsiębiorczości i parków naukowo-technologicznych.

Spektakularną rewitalizację w ramach ZIT przechodzi w ostatnim czasie np. centrum wspomnianych już Kartuz. Jak podkreśla burmistrz Gołuński, przebudowano je w taki sposób, by stworzyć przestrzenie publiczne osobom wykluczonym społecznie, czyli starszym czy niepełnosprawnym.

- Dzięki środkom z ZIT także 23 wspólnoty mieszkaniowe zdecydowały się na remonty elewacji swoich budynków i lepsze zagospodarowanie podwórek. Tylko na ten cel poszły 2 mln zł - dodaje burmistrz.

Z kolei inwestycje w termo-modernizacje pozwalają z jednej strony na większe oszczędności w zakresie zużycia energii i zmniejszają emisję szkodliwych dla środowiska substancji.

Jeśli chodzi o kwestie zatrudnienia, to jednym z flagowych programów finansowanych w ramach omawianego mechanizmu jest „System wsparcia zatrudnienia dla miasta Gdyni i obszaru ZIT”, który ruszył w czerwcu zeszłego roku. Projekt realizowany w partnerstwie z Fundacją Gospodarczą w Gdyni jest odpowiedzią na potrzeby i problemy rynku pracy z OMGGS. Jego wartość to 1,5 mln zł, z czego 1,3 mln to środki unijne. Działaniami w ramach projektu objętych zostało 81 osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy. Są to m.in. osoby niepełnosprawne, po 50. roku życia czy z niskimi kwalifikacjami. W ramach projektu jego uczestnicy bezpłatnie biorą udział w warsztatach i szkoleniach, kursach zawodowych z egzaminem czeladniczym czy stażach. Uczestnictwo w projekcie ułatwiają im stypendia oraz zwroty kosztów dojazdów oraz opieki nad dzieckiem.

Chcemy metropolii na Pomorzu

Pod takim hasłem zamieszczamyw co drugi czwartek, wywiady i artykuły, dotyczące perspektyw utworzenia metropolii na Pomorzu. Za dwa tygodnie, 10 maja, napiszemy o projektowanych i powstających węzłach komunikacyjnych. W Gdańsku najszybciej, jeszcze do końca tego roku, powstanie taki węzeł przy stacji PKM Rębiechowo - wkrótce ma zostać podpisana umowa na jego budowę. W jego ramach powstanie parking dla 387 samochodów oraz zamontowane pod wiatą zostanie 25 stojaków rowerowych. Partnerem Gdańska w tym przedsięwzięciu jest gmina Żukowo, która ze swej strony rozbuduje drogi dojazdowe do węzła (także rowerowe). Kolejny z węzłów powstanie przy PKM Osowa. Tu znajdzie się na nich 40 miejsc dla samochodów osobowych i aż 100 dla rowerów.