Halina Winiarska-Kiszkis oraz Jerzy Kiszkis z szansą na Honorowe Obywatelstwo Gdańska. Decyzja radnych jeszcze w lutym 2020 r.

Halina i Jerzy Kiszkisowie sprowadzili się do Gdańska w latach 60. Na długie lata związali się z Teatrem Wybrzeże. Współpracowali także m.in. z seminarium duchownym w Gdańsku ucząc alumnów dykcji i fonetyki. Oboje byli mocno zaangażowani w ruch obywatelski wokół Solidarności w Sierpniu 1980 oraz w kolejnych latach.

- To jedno z najbardziej rozpoznawalnych małżeństw w Gdańsku. Para świetnych aktorów, ale nie tylko aktorów. Są zaangażowani w życie obywatelskie, ale też w kształcenie ludzi - mówiła na poniedziałkowej konferencji prasowej przewodnicząca Rady Miasta Gdańska Agnieszka Owczarczak. - Pani Halina i pan Jerzy są gdańszczanami z wyboru. Sprowadzili się do Gdańska w latach 60. Występowali na deskach Teatru Wybrzeże, ale też w teatrze telewizji. W czasach komunizmu zaangażowani w ruch Solidarności. Obydwoje występowali z przedstawieniami wspierając strajkujących stoczniowców, byli internowani w stanie wojennym. Stoją na straży wartości bycia przyzwoitym oraz walki o demokrację. Swoją postawą pokazują jak iść przez życie.

Inspiracją do nadania tego tytułu był wniosek podpisany przez m.in. Mieczysława Abramowicza, Mirosława Bakę, Krystynę i Stefana Chwinów, Annę Czekanowicz, Bożenę Grzywaczewską, Bogdana Lisa, ks. Krzysztofa Niewiadomskiego, Dorotę i Jacka Starościaków, Jacka Taylora, Romana Nowosielskiego, Dorotę Kolak czy Macieja Kosycarza.

- Ten wniosek zbiegł się z naszymi rozmowami. Bardzo się cieszymy, że oprócz naszego pomysłu jest tak duże poparcie ze strony takich osób - dodała Agnieszka Owczarczak.

Wniosek został poparty przez kluby radnych Koalicji Obywatelskiej i Wszystko dla Gdańska.

- Halina i Jerzy Kiszkisowie pokazywali przez lata, jak wielką wagę ma słowo i gest. Szczególnie w roku 40-lecia strajków sierpniowych, wielkiego zrywu solidarnościowego. Bardzo się cieszę, że w roku 40-lecia powstania Solidarności osoby zasłużone dla kultury, rozsławiania Gdańska, ale z drugiej strony przez ich postawę życiową, będą mogli zostać Honorowymi Obywatelami Miasta Gdańska - powiedziała prezydent Aleksandra Dulkiewicz.

Głosowanie nad wnioskiem 27.02.2020 na sesji Rady Miasta

Głosowanie nad wnioskiem o nadanie Honorowego Obywatelstwa Gdańska odbędzie się na najbliższej sesji Rady Miasta 27 lutego. Jeżeli projekt uchwały w tej sprawie zostanie przegłosowany, w kwietniu odbędzie się uroczyste nadanie tytułów. Najprawdopodobniej odbędzie się to w Dworze Artusa.

Ostatnią osobą, która do tej pory otrzymała Honorowe Obywatelstwo Gdańska jest prof. Joanna Muszkowska-Penson, lekarka, więźniarka obozów dla jeńców podczas II wojny światowej oraz działaczka związana z Solidarnością w latach 80.

Halina Winiarska-Kiszkis

Halina Winiarska-Kiszkis urodziła się 8 października 1933 roku w Chrzanowie. Ukończyła filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim i rozpoczęła pracę aktorską w amatorskim teatrze Nurt w Nowej Hucie (1952).

W 1966 związała się z Teatrem Wybrzeże w Gdańsku. Ma na swoim koncie ponad sto ról teatralnych, kilkanaście filmowych. Zasłynęła jako mistrzyni repertuaru klasycznego, grając m.in. tytułową Elektrę w tragedii Sofoklesa (reż. Jerzy Zegalski), Królową w Królu Ryszardzie II Shakespeare’a, Ifigenię w Ifigenii w Taurydze Goethego, Gertrudę w Hamlecie Shakespeare’a (reż. Marek Okopiński), tytułowe role w Marii Stuart Schillera (reż. Jerzy Hoffmann) i w Helenie Eurypidesa (reż. Stanisław Hebanowski), Raniewską w Wiśniowym sadzie (reż. Krzysztof Babicki). Do jej najwybitniejszych kreacji w repertuarze współczesnym należą: Molly Bloom w Ulissesie według Joyce’a (reż. Zygmunt Hubner), tytułowa rola w Matce Witkacego (reż. Tadeusz Minc), role w sztukach Albeego w reżyserii Hebanowskiego: Marta w Kto się boi Virginii Woolf? i Alicja w Maleńkiej Alicji.

Wystąpiła w kilkudziesięciu przedstawieniach Teatru TV, m.in. jako Pani Alving w Upiorach Ibsena (1979), Hrabina w Wallensteinie Schillera (1989) i Klytajmestra w Elektrze Eurypidesa (1994). Wykreowała także kilkanaście postaci filmowych, m.in. w opartym na autentycznych wydarzeniach filmie Zagrożenie Wacława Florkowskiego (1976), w którym zagrała byłą więźniarkę Marię, główną oskarżycielkę w procesie wytoczonym strażniczce obozu na Majdanku.

Wykładała w Studium Aktorskim przy Teatrze Wybrzeże, w gdańskim Biskupim Seminarium Duchownym i Liceum Jezuitów w Gdyni (1977–1985). Była członkinią SPATiF-ZASP (1961–1981), Zarządu Głównego (1979–1981).

Występami w Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Sierpniu ’80 wspierała strajkujących robotników. Trzy miesiące później uczestniczyła w strajku okupacyjnym pracowników służby zdrowia, oświaty i kultury w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku. Od września 1980 roku pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Zakładowej „Solidarności” w Teatrze Wybrzeże.

Po wprowadzeniu stanu wojennego została internowana (13.12.1981 – 19.01. 1982). Artystycznie angażowała się podczas mszy za Ojczyznę w gdańskich kościołach (1982–1988) i w sierpniu 1988 roku w trakcie strajków w Stoczni i Porcie Gdańskim. W 1989 roku weszła w skład Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Gdańsku.

Uhonorowana m.in. Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2007), Pomorską Nagrodą Artystyczną (2010). Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska „Neptun” (2012).

Jerzy Kiszkis

Jerzy Kiszkis urodził się 4 marca 1938 roku w Warszawie. Wojna zastała jego rodzinę w Bydgoszczy, okupację przeżyli na Wileńszczyźnie. Po wojnie osiedlili się w Bydgoszczy. Tam jego matka, nauczycielka, poddana została represjom komunistycznych władz.

Ukończył Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie (1961). W latach 1956–1966 był aktorem teatrów w Grudziądzu, Zielonej Górze, Katowicach i Poznaniu, w latach 1966–2003 występował na deskach Teatru Wybrzeże w Gdańsku.

Ma na swoim koncie wybitne role m.in. w Ulisessie Joyce’a, Matce Witkacego, Jegorze Bułyczowie i innych Gogola, Księdze Hioba i Przed sklepem jubilera Karola Wojtyły, Chłopcach Grochowiaka, Wróżbach kumaka według Grassa, Kopenhadze Frayna oraz liczne występy w filmie, radiu i telewizji.

Od 1968 roku prowadził zajęcia z fonetyki i kultury żywego słowa w Biskupim Seminarium Duchownym (od 1992 Gdańskie Seminarium Duchowne), wcześniej także w Wyższym Seminarium Duchownym w Pelplinie. Do nauczania wrócił w 1997 roku, aby przez kolejne dziesięć lat prowadzić zajęcia z kultury mowy na Wydziale Historii Uniwersytetu Gdańskiego.

W sierpniu 1980 roku wraz z grupą aktorów z Trójmiasta wspierał strajkujących w Stoczni Gdańskiej im. Lenina występami w Sali BHP. Od września 1980 roku był członkiem Solidarności Pracowników Teatru w Gdańsku.

13 grudnia 1981 roku został internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku, po czym zwolniony 15 stycznia 1982 roku. W latach 1982–1988 współorganizował msze za Ojczyznę, uczestniczył i współorganizował Tygodnie Kultury Chrześcijańskiej, programy artystyczne w gdańskich kościołach z okazji rocznic narodowych oraz spektakle teatralne z kręgu kultury niezależnej. W sierpniu 1988 roku występował dla strajkujących w Stoczni Gdańskiej i Porcie Gdańskim. W latach 1989–1993 ponownie przystąpił do struktur Solidarności. Od lat 60. członek SPATiF-ZASP, działacz Klubu Inteligencji Katolickiej.

Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1996), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006) i Srebrnym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2007). Laureat Nagrody Kulturalnej Miasta Gdańska Splendor Gedanensis (1990).