Gigantyczne wzrosty cen w październiku. Niektóre towary droższe o nawet o 80 procent

W październiku br. w ujęciu rocznym najmocniej wzrosły ceny oleju napędowego - o 34,5 proc., benzyny - o 31 proc. oraz gazów ciekłych i pozostałych paliw do prywatnych środków transportu - o 53,1 proc. - podał GUS. Opłaty za wywóz śmieci podrożały o 18,5 proc.

O 18,8 proc. więcej niż rok temu kosztowało mięso drobiowe, ceny tłuszczów roślinnych wzrosły w tym czasie o 15,5 proc. Wskaźnik cen żywności ogółem wzrósł w październiku br. o 4,7 proc. w porównaniu do analogicznego miesiąca przed rokiem.

Bardziej szczegółowa analiza rynku pokazuje drastyczne podwyżki niektórych produktów.

Według cyklicznego „Indeksu cen w sklepach detalicznych”, autorstwa UCE Research, Hiper-Com Poland i Grupy AdRetail, w październiku br. zakupy były droższe średnio o 4,4 proc. niż rok wcześniej. Jak stwierdza Karol Kamiński z Centrum Analiz Grupy AdRetail, ogólny wzrost może wydawać się dość niewielki. Ale uwagę zwraca to, że na 12 monitorowanych kategorii aż 8 zdrożało, a tylko 4 potaniały. Dla porównania, we wrześniu br. w relacji rocznej 7 grup towarowych poszło górę, a 5 – spadło.

– Dynamika detalicznych cen żywności przyspiesza. Wynika to z drożejących surowców rolnych, a także rosnących kosztów przetwórstwa i dystrybucji towarów. Coraz więcej, trzeba płacić za energię i paliwa. Rosną też pensje. Wzrosty cen nasilą się jeszcze w kolejnych miesiącach. Inflacja żywności w I kwartale 2022 roku przekroczy 6% w relacji rocznej – mówi Mariusz Dziwulski z PKO Banku Polskiego.

W październiku br. w porównaniu do analogicznego okresu ub.r. najbardziej zdrożały produkty tłuszczowe, bo aż o 59,7 proc. Największą podwyżkę – w wysokości 83,9 proc. – odnotował znowu olej. Urosły też ceny margaryny do pieczenia – o 23,8 proc., a także masła – o 20,6 proc. Jak podkreśla Karol Kamiński, po indeksie widać, że tego typu artykuły dynamicznie i stale drożeją. We wrześniu poszły w górę o 40,2 proc., a sam olej podrożał wówczas 58,8 proc. rok do roku.

– Niższa produkcja słonecznika i oleju palmowego wywindowały ceny olejów roślinnych pod koniec ub.r. Z kolei w tym roku wzrósł popyt na biopaliwa i zwiększyło się zapotrzebowanie na oleje spożywcze. W efekcie w październiku na światowym rynku olej palmowy był droższy średnio o 60 proc. rok do roku, sojowy – o 62 proc., słonecznikowy – o 45 proc., a rzepakowy – aż o 93 proc. – wskazuje Grzegorz Rykaczewski z Santander Bank.

Ponadto w czołówce drożejącej żywności są produkty sypkie. W tej kategorii wzrosły szczególnie ceny soli – o 39,3 proc., a także cukru – o 28 proc. Zdaniem Kamińskiego to są alarmujące wyniki. We wrześniu sól była tańsza o 20,8 proc., a cukier był droższy tylko o 3,5 proc. w relacji rocznej.

Raport wykazał też, że ostatnio w relacji rocznej zdrożało mięso – o 7,9 proc. Ceny wołowiny wzrosły o 9,5 proc., a drobiu – o 16,5 proc. Z kolei wieprzowina potaniała o 1,6 proc.

Ekspert z Centrum Analiz Grupy AdRetail podaje, że we wrześniu mięso mocniej zdrożało rok do roku, bo średnio o 32,6 proc. Wtedy też wołowina bardziej poszła w górę, tj. o 18,6 proc. Natomiast wieprzowina staniała o 9,1 proc.

– W wyniku ptasiej grypy zdrożał drób. Wprawdzie od lipca ceny kurcząt rzeźnych spadają, ale wciąż pozostają wysoko. W październiku cena skupu była wyższa średnio o 25 proc. rok do roku. Drożeje też wołowina, czego powodem jest stabilna podaż bydła przy wysokim popycie – informuje Rykaczewski.

Niepokojące jest też to, że podrożała chemia gospodarcza, która dość długo opierała się podwyżkom. W zeszłym miesiącu zdrożała o 6,6 proc. rok do roku. Najbardziej poszły do góry ceny papieru toaletowego – o 15,8 proc., pasty do zębów – o 10,9 proc., a także płynu do mycia naczyń – o 4,1 proc.

Jednak analitycy ostrzegają, że prawdziwa drożyzna dopiero nadchodzi. Ekspert z Santander Bank wyjaśnia, że proces przenoszenia na odbiorców wyższych kosztów surowców, produkcji i transportu jest rozłożony w czasie. To wynika z zawartych kontraktów. Trendy obserwowane dzisiaj konsumenci odczują dopiero w kolejnych miesiącach.

– Patrząc na prognozy dot. inflacji i sytuacji w gospodarce, spodziewam się kolejnych podwyżek. Szacuję, że w IV kwartale br. żywność będzie droższa niż w analogicznym okresie ub.r. nawet o 8-10 proc. Zima może być dla Polaków szokiem cenowym – podsumowuje Karol Kamiński.

Dane pochodzą z raportu UCE RESEARCH, Hiper-Com Poland i Grupy AdRetail pt. „INDEKS CEN W SKLEPACH DETALICZNYCH”. Autorzy przedstawiają w nim średnią wartość cenową, notowaną miesiąc do miesiąca. Porównują wyniki 12 kategorii (pieczywo, nabiał, mięso, owoce, warzywa, produkty sypkie, produkty tłuszczowe, dodatki spożywcze, używki, napoje, chemia gospodarcza i inne art.) oraz 45 produktów, odnotowane w październiku br. i ub.r. Sprawdzono ok. 1,1 tys. marek, w tym prawie 36 tys. cen. Analizą zostały objęte wszystkie na rynku dyskonty, hipermarkety, supermarkety, sieci convenience i cash&carry.