Dom podcieniowy w Miłocinie w gminie Cedry Wielkie ma niemal 300 lat i ciekawą historię

Budynek prezentuje się dobrze. Został częściowo wyremontowany i jest zadbany. Mieszka w nim kilka rodzin, ale pełni również rolę obiektu kultury. Samorządowe władze gminy Cedry Wielkie przeznaczyły niemałe kwoty na remonty i utrzymanie domu podcieniowego. Obecnie przygotowują się do kolejnego remontu i utworzenia tu centrum kulturalno-edukacyjnego, w którym mieściłaby się informacja turystyczna, galeria na poddaszu, a także miejsca noclegowe. Ma tu być również żuławski folwark z wyremontowanymi oraz odtworzonymi budynkami gospodarczymi.

Nieopodal zabytkowego domu stał mały kościół ewangelicki, który zniszczyli mieszkańcy w 1954 roku. Został przykościelny cmentarz, który jest uporządkowany i przygotowany do zwiedzania. Mieszkańcy rolniczej gminy wnioskują, aby przy tak ważnym zabytku powstało również muzeum maszyn i narzędzi rolniczych, które masowo trafiają do skupów złomu. W ciągu ostatnich trzydziestu lat sposoby uprawy ziemi bardzo się zmieniły i stare maszyny stały się niepotrzebne. Mogą więc trafić do muzeum. Realizacja ambitnych planów wymaga jednak solidnego dofinansowania z funduszy Unii Europejskiej, do których Polska i co za tym idzie gminy nie mają dostępu. Trzeba czekać.

Dom podcieniowy w Miłocinie posiada charakterystyczne cechy budynków należących do holenderskich osadników, którzy przybyli na Żuławy uciekając przed represjami z powodów religijnych. Podcień jest wsparty na ośmiu słupach podpierających piętro z ozdobną elewacją o konstrukcji szkieletowej. Ilość słupów w podcieniu mogła wynosić od czterech do nawet dziewięciu sztuk i świadczyła o zamożności właściciela, a dokładnie o powierzchni posiadanej ziemi liczonej we włókach. Wewnątrz nad drzwiami do sieni wyryto inicjały właścicieli oraz rok budowy, natomiast w sieni zobaczyć można ozdobną, drewnianą galerię, która prowadzi do pomieszczeń na piętrze. Na początku XIX wieku, tam gdzie były drewniane ściany zewnętrzne, zastąpiono je murowanymi z cegły i otynkowanymi.

W okazałym budynku na początku mieszkali kolejni sołtysi wsi Miłocin. Po II wojnie światowej budynek stał się częścią Państwowego Gospodarstwa Rolnego i został przystosowany do funkcji wielorodzinnego domu mieszkalnego. Gmina stała się właścicielem ważnego zabytku w 2005 roku. W latach 2010-2011, w ramach projektu pod nazwą Wielokulturowe dziedzictwo Żuław poprzez modernizację domu podcieniowego w Miłocinie, w gminie Cedry Wielkie, budynek przeszedł gruntowny remont. Najważniejszy był dobry dach, aby woda nie niszczyła drewnianej konstrukcji. Adaptacja zabytku wpisuje się w ciąg działań służących ożywieniu Szlaku Mennonitów, biegnącego z Gdańska przez Żuławy Gdańskie. Znajduje się również na Szlaku Domów Podcieniowych. Po remoncie odbywają się tu wystawy i spotkania dotyczące historii i kultury żuławskiej.

ZOBACZ TAKŻE:
Przystanek autobusowy w Mokrym Dworze zyskał żuławski klimat. Pomalowali go młodzi mieszkańcy

Po zakończeniu tego i kilku innych remontów zabytków Gmina Cedry Wielkie została laureatem w ogólnopolskim konkursie „Samorząd dla Dziedzictwa”, który skierowany był do samorządów gminnych, mogących wykazać się modelowym opracowaniem, wdrażaniem i realizacją gminnego programu opieki nad zabytkami. Organizatorem konkursu byli: Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Generalny Konserwator Zabytków, przy udziale Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Domy podcieniowe stały się wizytówkami Gminy Cedry Wielkie.

ZOBACZ TAKŻE:
Świątynia w Pręgowie - niezwykle tajemniczy, jeden z najstarszych pomorskich kościołów. To miejsce trzeba odwiedzić