Darmowa komunikacja w Gdańsku? Na pewno jeszcze nie teraz

Jednym z miast na Pomorzu, gdzie darmowa komunikacja miejska odniosła sukces jest Bytów i choć warto zachować skalę, to przykład niespełna 20-tysięcznego miasta pokazuje, że taki krok można wprowadzić i może być on opłacalny.

Jak wynika ze statystyk, z komunikacji miejskiej w Bytowie miesięcznie korzysta ponad 40 tysięcy pasażerów, najwięcej w godzinach szczytu tj. od 6:00 do 9:00 oraz od 13:00 do 16:00. Roczny koszt brutto takiej inwestycji Urzędu Miasta to 720 tysięcy złotych.

Dlaczego warto jednak zachować proporcje? Otóż roczny koszt funkcjonowania komunikacji miejskiej w Gdańsku według prognozy budżetowej na 2022 rok wynosi 522,2 milionów złotych. To o 35,7 milionów złotych więcej niż w 2021 roku.

Według szacunków przyjętych przez Radę Miasta Gdańska 68,7 procent kosztów tj. 358,7 milionów złotych stanowić będzie dopłata ze środków budżetu miasta, 31,3 procent kwoty tj. 163,5 milionów złotych to wpływ z biletów, które w 2022 roku nadal nie będą sprzedawane przez kierowców i motorniczych Gdańskich Autobusów i Tramwajów.

Wydatki na komunikację miejską w Gdańsku:

• 2019: 343,8 mln zł (113,2 mln zł wpływy z biletów, 230,6 mln zł dopłata ze środków budżetu miasta)
• 2020: 412,8 mln zł (126,5 mln zł wpływy z biletów, 286,3 mln zł dopłata ze środków budżetu miasta)
• 2021: 486,5 mln zł (134,8 mln zł wpływy z biletów, 351,7 mln zł dopłata ze środków budżetu miasta)
• 2022: 522,2 mln zł (163,5 mln zł wpływy z biletów, 358,7 mln zł dopłata ze środków budżetu miasta)

W Polsce do tej pory z darmowej komunikacji skorzystały do tej pory miasta, których średnia liczba mieszkańców nie przekracza 40 tysięcy mieszkańców.

Miastem, które jest podobne do Gdańska, a które już od blisko dekady świadczy usługi darmowej komunikacji miejskiej jest Tallin. Stolica Estonii to największe miasto na świecie, które zdecydowało się na taki ruch.

Do darmowych przejazdów upoważnieni są ci mieszkańcy, którzy posiadają przy sobie - znaną również i w Gdańsku - kartę miejską. Od czasu wprowadzenia darmowej komunikacji miejskiej średni wzrost liczby pasażerów w skali roku oszacowano na 5 procent. Znacznie wyższe korzyści Estończycy zauważyli w kontekście demograficznym oraz komunikacyjnym.

Co jednak z Gdańskiem? Czy darmowa komunikacja miejska mogłaby się obronić? Przeciwna takim zmianom jest m.in. Beata Dunajewska, radna miejska z klubu Wszystko dla Gdańska.

- Nie popieram takiej propozycji - mówi radna. - W niektórych miastach próbowano wprowadzić darmową komunikację i nie zmieniło to sytuacji komunikacyjnej. My i tak mamy sporą część gdańszczan wykluczoną z opłat za przejazdy, a mianowicie dzieci i uczniów oraz seniorów powyżej 70 roku życia.

Jak podkreśla radna, nie jest za całkowitą nieodpłatnością, dlatego, że miasta po prostu w chwili obecnej na to nie stać.

- W dzisiejszej rzeczywistości, kiedy wpływy do kasy budżetu i są coraz niższe, również wpływy z biletów, a Miasto Gdańsk cały czas inwestuje w nowy tabor oraz nowe linie, z przykrością muszę stwierdzić, że nie możemy pozwolić sobie na taki ruch - mówi Beata Dunajewska. - Założyliśmy sobie kiedyś, że do komunikacji miejskiej będziemy dopłacać ok. 40 procent do ceny biletu. Już jakiś czas temu przekroczono magiczną granicę 50 procent. Żeby móc proponować mieszkańcom coraz większą ilość linii, coraz lepszy i nowoczesny tabor, musimy mieć przynajmniej to minimum wpływu zapewnione. Jestem przeciwna darmowym biletom dla wszystkich, to jednak warto zastanowić się może nad dodatkowymi zniżkami dla niektórych grup.

W podobnym tonie wypowiada się Alicja Krasula, radna Prawa i Sprawiedliwości, która nie w cenach biletów, a jakości komunikacji miejskiej upatruje problemu Gdańska.

- Odnosząc się do tematu darmowej komunikacji miejskiej w tak dużym mieście jakim jest Gdańsk, uważam, że to wcale nie ceny biletów powodują, że mieszkańcy nie chcą rezygnować z korzystania z samochodów na rzecz środków transportu publicznego, a ich jakość - mówi radna Alicja Krasula. - Częste utrudnienia komunikacyjne, usterki czy opóźnione kursy wzbudzają u mieszkańców niechęć do korzystania z komunikacji miejskiej. Ideą korzystania z komunikacji miejskiej jest głównie oszczędność czasu oraz ominięcie codziennych korków, niestety w Gdańsku komunikacja miejska nie do końca działa tak, jak powinna.

Radna Alicja Krasula wymienia między innymi awarie pojazdów, szczególnie tramwajów, które pojawiają się stosunkowo często, co powoduje opóźnienia i mieszkańcy zmuszani są do wybrania alternatywnego środka komunikacji, aby dostać się na czas do miejsca pracy bądź innego celu podróży.

- W konsekwencji ponowne wybranie komunikacji miejskiej jako głównego środka transportu jest opcją niepewną - dodaje radna PiS. - Moim zdaniem, przede wszystkim należałoby komunikację miejską usprawnić, zwiększyć ilość linii oraz kursów, rozbudować sieć transportową, ale także dokonywać remontów oraz konserwacji posiadanych już elementów komunikacji, a dopiero w kolejnym kroku myśleć o bezpłatnych przejazdach.

Darmowa komunikacja mogłaby stworzyć wiele rozwiązań dla Miasta Gdańska, w tym przede wszystkim odkorkować ulice miasta, to jednak wszystko wskazuje na to, że na ten ruch gdańszczanie zmuszeni będą jeszcze poczekać.

Z pytaniem o możliwość wprowadzenia darmowej komunikacji oraz planowane rozwiązania z chociażby sprzedażą biletów w 2022 roku zwróciliśmy się również do Urzędu Miasta, to jednak na czas publikacji tego materiału nie otrzymaliśmy odpowiedzi.