Po drugie: Autostrada wodna na Wiśle. Kolejna ostroga rzeki została odbudowana

Roboty hydrotechniczne, mające wartość około 600 tys. zł, wykonała firma Agromel Przedsiębiorstwo Robót Agromelioracyjnych i Hydrotechnicznych w Pruszczu Gdańskim. Została ona wybrana na drodze przetargu przez zleceniodawcę - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku.

Bogusław Pinkiewicz, rzecznik prasowy RZGW w Gdańsku, poinformował, że odbudowana ostroga chroni tor wodny prowadzący z Wisły, poprzez śluzę Gdańska Głowa, na Szkarpawę, będącą szlakiem wiodącym na Zalew Wiślany. Jej rewitalizacja, rozpoczęta przez ekipy firmy Agromel w październiku 2014 roku, objęła prace ziemne, osadzenie drewnianej palisady, ułożenie materacy faszynowo-kamiennych i włókninowych oraz wykonanie narzutu kamiennego, podwodnego na geowłókninie i podkładu z tłucznia kamiennego pod bruk.

Na koniec na korpusie ostrogi ułożono nawierzchnię brukowaną z kamienia naturalnego, na podsypce piaskowej. Jest ona już 11 z ostróg wiślanych, które są odbudowywane w ramach projektu „Kompleksowe Zabezpieczenie Przeciwpowodziowe Żuław - Etap I - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku”, realizowanego z dofinansowaniem z funduszy Unii Europejskiej i z budżetu państwa.

RZGW w Gdańsku zarządza około 3 tysiącem ostróg znajdujących się przy brzegach Wisły, od Włocławka do jej ujściowych odcinków - Przekopu Wisły i Martwej Wisły. Tylko na obszarze Żuław, od Kwidzyna do Gdańska, nad Wisłą umiejscowionych jest około 700 ostróg. Poza projektem żuławskim, gdański RZGW zaplanował odbudowę jeszcze 8 ostróg w rejonach Torunia i Grudziądza.

Ostroga regulacyjna jest budowlą wodną, posadowioną poprzecznie do brzegu rzeki. Jej rolę stanowi zwężanie koryta cieku i odsuwanie jego głównego nurtu od brzegu, co chroni go przed wymywaniem. Do budowania korpusów ostróg z głowicami wykorzystuje się zwykle głównie kamienie. Pozwalają one na utrzymanie gwarantowanych parametrów żeglugowych drogi wodnej, odsunięcie nurtu rzeki od brzegów, zmniejszenie ryzyka powstawania zatorów lodowych; zapewnienie głębokości umożliwiających lodołamaczom operacje łamania lodów, poprawę stateczności wałów przeciwpowodziowych, usprawnienie spływu wód powodziowych i pochodu lodów oraz zmniejszenie erozji brzegów w pasie między ostrogami.

Fatalny stan wielu ostróg stanowi następstwo oddziaływania na nie różnych czynników niszczących. Są to m.in. przejścia wezbranych wód powodziowych, pochody lodów i spływ kry, napierającej na ich korpusy oraz zatory lodowe powodujące zatrzymywanie się na nich dużych, wypiętrzonych mas kry i lodu. W okresach udrożnienia rzeki masy lodu i wody ruszają w dół, niszcząc przeszkody, do których należą ostrogi.

Najczęściej uszkodzeniom ulegają głowice ostróg oraz zapadają się i odrywają od lądu ich korpusy. Podczas wezbrań woda płynąca z wielką energią wydostaje się z koryta na międzywale, porywa narzuty kamienne korpusów i powoduje rozmywanie brzegu za ostrogami. Wezbrania, nasilające się wczesną wiosną, w okresach roztopów, i latem, kiedy występują długotrwałe, intensywne opady, sprawiają, że budowle regulacyjne są stale w różnym stopniu uszkadzane. Stopień ich zużycia w ostatnich latach, a zwłaszcza po wielkich powodziach, oceniono na 30 -- 90 proc.

[email protected]