Polski wąs w odwrocie? Oceń, czy naszym bezwąsym politykom z zarostem byłoby do twarzy [ZDJĘCIA]

Kogo wstyd matki, ojców i braci, / Niech się z swojego kraju natrząsa. / Ja zaś z ojczystej chlubny postaci, / Żem jeszcze Polak, pokręcę wąsa" - tak w latach 90. XVIII wieku w "Odzie do wąsów" pisał Franciszek Dionizy Kniaźnin. Utwór stał się ideologicznym manifestem szlachty - na bakier zachodniej modzie na te wszystkie fikuśne peruki oraz wygolone oblicza.

Wieki jednak minęły i polski wąs jest w odwrocie. Ostatnio, co głośnym echem odbiło się w całym kraju, zgolił je prezydent Komorowski, a jeden z internautów skomentował - "Żal sarmackiego wąsa prezydenta, bez niego jest jakiś... goły". Są jednak szanse, że wąs wróci na miejsce, bo prezydent już je golił, przycinał, ale potem za zarostem znów tęsknił. A może wąsy powinni zapuścić sobie inni polscy politycy?

Dzieje wąsa są pasjonujące, tak jak pasjonujący był świat średniowiecznych wojów, gdzie liczyła się odwaga, no i - oczywiście - męski wygląd. A bez zarostu na twarzy, jaki z woja czy rycerza był mężczyzna? Dlatego najpierw nosili brody. Jednak nie była ona praktyczna. Zwisająca w dół zaplątywała się w kolczugę. Więc we wczesnym średniowieczu pojawił się wąs. Potem, od XIV wieku, królować zaczęły pełne pancerze płytowe, wypierając kolczugi.Broda znów wróciła do łask. Ale Polacy pozostali wierni wąsom.

Wąs polski trwał. Na przekór modzie z Zachodu, która wykreowała oblicza gładko wygolone. Jeszcze w XVII wieku starannie przycięte wąsiki nosili francuscy muszkieterowie. Były nie tylko symbolem męskości, miały być też seksi i wabić płeć piękną. A w Rzeczpospolitej Szlacheckiej triumf święcił sumiasty wąs, wąsisko, które dla szlachcica było równie ważne jak kontusz i szabla. W czasie zaborów stał się on nie tylko atrybutem stanu szlacheckiego, ale wręcz symbolem polskości. Gdy pod ciosami carskich żołdaków dogorywało powstanie styczniowe w ramach represji jego uczestników nie tylko wywożono na Sybir, ale także nakazywano im wąsy golić.

Jest szansa, że wąsy powrócą. Nastąpi to wtedy, gdy mężczyźni zbuntują się wreszcie przeciwko metroseksualnej modzie

Polski wąs święcił triumfy w międzywojniu - sumiasty zarost nosił i marszałek Józef Piłsudski i chłopski lider Wincenty Witos, i socjalista Ignacy Daszyński. Wąsa miał ojciec Ruchu Narodowego Roman Dmowski, jak i pierwszy prezydent II RP Gabriel Narutowicz. Za komuny wąs zaczął obumierać - komuniści na ogół golili się gładko. Co prawda Bolesław Bierut jeszcze zarost nosił, ale Gomułka, Gierek, czy Jaruzelski już nie.

W tym kontekście, wąs Lecha Wałęsy jawił się jako przedłużenie "narodowej linii oporu" z XIX wieku. Wałęsa pozostał wierny wąsowi, jego wąs był słynny, ale nie zmienia to faktu, że od dziesięcioleci zarost jest w odwrocie. Są, oczywiście, wyjątki. Do małego klubu wąsatych należy prezydent Czech Vaclav Klaus czy prezydent Słowacji Ivan Gašparovič. Kiedyś był w nim też były premier Hiszpanii Jose Maria Aznar czy Mikulasz Dzurinda, były premier Słowacji.

- Europejską normą jest teraz gładko wygolone oblicze. Podobnie, zresztą, jest w Stanach, gdzie polityk z wąsem czy też brodą odebrany byłby jako niepoważny. Zarost przystoi historycznym prezydentom, takim jak Abraham Lincoln czy Theodore Roosevelt, ale nie Obamie - mówi dr Michał Lemańczyk, politolog i dodaje, że na naszym rodzimym podwórku zapuszczenie wąsa byłoby zdecydowanie odważniejsze, aniżeli jego zgolenie. - Prezydent Komorowski, wąsa goląc, nic de facto nie tracił - tłumaczy. - Wręcz przeciwnie zyskiwał, bo od razu w powszechnym odczuciu stał się nowocześniejszy, młodszy, bardziej energiczny. A gdyby ktoś z czołowych polityków wąsa zapuścił, byłoby to odebrane jako przejaw konserwatyzmu lub... politycznego samobójstwa.

Czy można sobie wyobrazić premiera Tuska z wąsem?
Nie, bo byłoby to zaprzeczenie jego całego starannie wypracowanego image. Premier jest szczupły, wygląda stosunkowo młodo, jest wysportowany. Ale jednocześnie wąs dodałby mu powagi, stateczności. - Trudno powiedzieć, jaki typ zarostu ma premier - mówi ostrożnie fryzjerka Grażyna Ostrowska, gdy pytam ją, czy zaproponowałaby Tuskowi zapuszczenie wąsa. - Rzadki wąsik nie wygląda dobrze, lecz śmiesznie. Są politycy, którym na pewno z wąsem byłoby do twarzy. Na pewno zarost trzeba starannie dobrać do kształtu twarzy czy fryzury.

Czyli sprawa to niełatwa, tym bardziej, że o wąsa dbać trzeba. Konieczna jest jego staranna pielęgnacja i przycinanie, by się nie rozrósł do niebotycznych rozmiarów. Taki staranny wąs mógłby być, teoretycznie, znakomitym atrybutem polityka ludowego, wszak lubią się odwoływać oni do Wincentego Witosa. Ale wśród liderów PSL dorodnego wąsa ma tylko Jarosław Kalinowski. Prezes PSL Janusz Piechociński goli się na gładko, choć po wyborach, gdy został szefem ludowców, mówiło się, że wygrał dzięki głosom "wąsatych ludowych delegatów" na partyjny kongres. I to - jak na razie- ostatnia demonstracja potęgi polskiego wąsa.

No bo trudno sobie wyobrazić, by zapuścił go sobie np. Janusz Palikot (jako znak walki o równe prawa gejów, lesbijek i wąsatych), Zbigniew Ziobro (jako znak, że już dorósł i nikt mu politycznie ojcować nie będzie) czy Leszek Miller (jego siwy wąs symbolizowałby doświadczenie i dzięki niemu byłby prawdziwym "Ojcem Lewicy").

Jest jednak szansa, że wąsy powrócą. Nastąpi to wtedy, gdy mężczyźni zbuntują się wreszcie przeciwko metroseksualnej modzie. Wtedy będą chcieli wyglądać bardziej męsko, a zamiast biegać na siłownię i do solarium, zajmą się ważnymi sprawami.