Pitawal Pomorski: Jak rozpoznać fałszywe pieniądze?

Tworzenie zabezpieczeń pieniędzy to ciągły wyścig między emitentami banknotów a przestępcami, którzy wciąż starają się przechytrzyć specjalistów.

Tajemnica wagi państwowej

Zgodnie z literą prawa, jedyną instytucją, która posiada uprawnienia do drukowania pieniędzy, jest Narodowy Bank Polski, a kary za ich nielegalną emisję są bardzo surowe. Jednak wizja wzbogacenia się jest na tyle kusząca, że fałszerstwo to jedno z najczęściej notowanych przestępstw. 


Zobacz także: Fałszerze pieniędzy w areszcie

Najskuteczniejszym sposobem na zwalczanie pojawiających się co jakiś czas podróbek banknotów są ich unikatowe zabezpieczenia. Do ogólnej wiedzy podaje się jednak tylko niektóre techniki, którymi oznaczane są oryginalne pieniądze. - Fałszywe banknoty rozpoznaje się poprzez przeprowadzenie oględzin w porównaniu z oryginałem. Poza takim zestawieniem istnieją również inne metody, o których nie możemy jednak mówić - wyjaśnia rzecznik prasowy Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku Michał Sienkiewicz.

- W każdym przypadku podejrzenia podrobienia banknotu robiona jest specjalna ekspertyza. 
Jak się okazuje, dla fałszerzy nominał nie ma znaczenia. 
- Podrabiane są zarówno pieniądze o nominale 10 zł, jak i 200 zł - opowiada Sienkiewicz. - W innych regionach kraju zdarzały się również próby podrobienia monet 2 zł i 5 zł.


Prace specjalistów zajmujących się tworzeniem zabezpieczeń na drukowanych pieniądzach w większości objęte są tajemnicą. W innym przypadku masowe fałszerstwa banknotów i monet mogłyby okazać się zgubne w skutkach, zarówno dla osób prywatnych, jak i firm prowadzących działalność na terenie Polski. Jedną z najpoważniejszych konsekwencji pojawienia się fałszywek jest obniżenie zaufania do jakichkolwiek środków płatniczych, co w łatwy sposób może załamać gospodarkę państwa. 


Zobacz także:CBŚ zatrzymało fałszerza banknotów

- Istnieją skuteczne sposoby odróżnienia fałszywek od banknotów oryginalnych, nawet w przypadku, kiedy podróbka jest niemal idealna - mówi prof. Piotr Gidwoyń z Katedry Kryminalistyki Uniwersytetu Warszawskiego. - Stanowią one jednak tajemnicę państwową oraz tajemnicę handlową, zawartą z umowie z producentem.

Jak sprawdzić banknot?

Oprócz fachowych ekspertyz istnieje kilka "domowych" sposobów, które pozwolą ustrzec się przed fałszywkami. Jedną z takich metod jest włożenie banknotu, który budzi podejrzenia, między autentyczną walutę o tym samym nominale. W ten sposób można już na oko odróżnić fałszywki gorszej jakości, zwykle po odcieniu farby czy też wielkości szczegółów, znajdujących się na banknocie. Do produkcji oryginalnych pieniędzy używa się również specjalnego rodzaju papieru, co sprawia, że podrobione banknoty będą różnić się od tych legalnych "w dotyku".


Podejrzany banknot można również sprawdzić, patrząc na niego pod światło. Na oryginalnym środku płatniczym powinien pojawić się znak wodny oraz specjalna nitka zabezpieczająca. Legalne banknoty wytwarzane są również za pomocą specjalnej farby, która przybiera inny odcień, w zależności od kąta, pod którym się ją obserwuje. Dodatkowo pieniądze o nominale 100 zł posiadają specjalną folię zabezpieczającą, 200 zł natomiast - hologram.

Fałszywki "lepszej" jakości często drukuje się na papierze, którego kolor porównywalny jest do tła banknotu. Jednak różnicę między imitacją a oryginałem łatwo wtedy zauważyć w świetle ultrafioletowym. 
Wszyscy skuszeni wizją łatwego wzbogacenia się mogą trafić do więzienia na długie lata. Masowe podrabianie pieniędzy bowiem obarczone jest surową karą.


- Za podrobienie lub przerobienie pieniądza grozi nawet do 25 lat pozbawienia wolności - ostrzega Michał Sienkiewicz z gdańskiej komendy policji. 


Warto też pamiętać, że najskuteczniejszymi metodami rozpoznania fałszywego banknotu dysponują odpowiednio przeszkoleni specjaliści. Jeżeli posiadany banknot budzi podejrzenia, najlepiej jest zgłosić się z nim do najbliższej jednostki policji albo banku. Dopiero po przeprowadzonej ekspertyzie można bowiem ustalić, czy dany środek płatniczy pochodzi z legalnego źródła.

Sposoby zabezpieczania banknotów

* Obecność znaku wodnego

* Nitka zabezpieczająca

* Farba zmienna optycznie

* Folia zabezpieczająca (wyłącznie na banknotach 100 zł)

* Hologram (wyłącznie na banknotach 200 zł)

* Specjalne techniki druku

* Specjalistyczne zabezpieczenia w podczerwieni