Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Spotkania tłumaczy literatury w Gdańsku. Nagroda dla Maryny Ochab [ZDJĘCIA]

Henryk Tronowicz
Gdańskie Spotkania Tłumaczy Literatury "Odnalezione w tłumaczeniu" 2015
Gdańskie Spotkania Tłumaczy Literatury "Odnalezione w tłumaczeniu" 2015 Karolina Misztal
Przez trzy dni, od czwartku do soboty w minionym tygodniu, przysłuchiwałem się debatom w programie Gdańskich Spotkań Tłumaczy Literatury "Odnalezione w tłumaczeniu". W spotkaniach uczestniczyło parunastu tłumaczy lotów najwyższych, a także znani polscy pisarze. Nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska za twórczość translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego przyznano Marynie Ochab.

Gdańskie Spotkania Tłumaczy Literatury "Odnalezione w tłumaczeniu" to zarazem solenny hołd dla ich wysiłku w mrówczej pracy nad przekładami dzieł obcych na język polski. Lecz nie tylko. Także bowiem w "drugą stronę" - nad tłumaczeniami dzieł polskich na inne języki.

Odpowiednie dać słowu słowo

Oto Olga Tokarczuk, autorka niedawno wydanych monumentalnych "Ksiąg Jakubowych" spotkała się na gdańskiej sesji z grupą tłumaczy zajmujących się jej twórczością w paru krajach. W dyskusji ukraiński tłumacz Ostap Sływynsky podniósł kwestię trudności w przekładzie pojawiających się u Tokarczuk wątków z - na przykład - encyklopedii kanonika Benedykta Chmielowskiego "Nowe Ateny", dzieła na Ukrainie nieznanego.

Znakomici tłumacze zastanawiali się w debatach, czym właściwie jest poezja? Tłumacze poezji dobrze wiedzą, jakich trudności przysparza przekładanie liryki, choć nie zawsze wiedzą to do końca. Wszelako wiedzą dobrze aż nadto, ile muszą nabiedzić się - podobnie zresztą w przekładaniu prozy - gdy poszukują adekwatnego wyrażenia jakiegoś słowa w polszczyźnie.

Problem ten, niczym w bokserskim ringu, przedstawiono w czasie... sparingowego spotkania dwojga tłumaczy literatury anglojęzycznej - Barbary Kopeć-Umiastowskiej (przekładała między innymi Becketta) i Maciejem Świerkockim (tłumaczył Kerouaca, le Carrego). Tłumacze dyskutowali na temat znalezienia właściwego w języku polskim odpowiednika dla rzeczownika "mer" (burmistrz).

Innego rodzaju refleksji w czasie spotkań z tłumaczami dostarczyła świeżo wydana przez Instytut Kultury Miejskiej w Gdańsku antologia szokujących niekiedy wierszy ośmiu autorek z Wielkiej Brytanii pt. "Poetki z Wysp". Wielce oryginalna jest już sama koncepcja doboru utworów poetek o wielokulturowych inspiracjach - angielskich, szkockich, walijskich. Jedna z autorek urodziła się w Pakistanie, prapradziadkiem innej był Karol Darwin.

Z polskiego na polski

Niekiedy dość osobliwe translatorskie komplikacje wyłaniają się przy przekładach tekstów, także prozatorskich, na potrzeby teatru. Monika Muskała na przykład tłumaczyła "Ósmy dzień tygodnia" Marka Hłaski z wersji... niemieckiej na język polski.

A z kolei reżyser Krzysztof Warlikowski, wraz z aktorem i tłumaczem Jackiem Poniedziałkiem, pracują w Warszawie nad sceniczną wersją "Poszukiwania straconego czasu" Marcela Prousta. Zamierzają wybrać się z tym spektaklem do Paryża, muszą zatem przygotować "dialogi", które będą wyświetlane nad sceną. To wymaga przetłumaczenia Prousta z... polskiego na francuski. Ktoś przytomnie zażartował, że Francuzi w podzięce przełożą Mickiewicza na polski i jeszcze Słowackiego dołożą.

Na gali Gdańskich Spotkań została wręczona, przyznana po raz pierwszy, Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska za twórczość translatorską im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Laur przyznano Marynie Ochab, tłumaczce, która od lat specjalizuje się w przekładach eseistyki francuskiej, ale przekładającej również "w drugą stronę" - na francuski, np. słynną książkę Hanny Krall "Zdążyć przed Panem Bogiem". Wartość nagrody to 50 tys. zł.

Pozostałymi nominowanymi tłumaczami byli Elżbieta Cygielska, Jan Gondowicz, Michał Kłobukowski, Halina Kralowa, Małgorzata Łukasiewicz oraz Jacek Poniedziałek. Kolejna edycja nagrody - za dwa lata.

[email protected]

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki