Antoni Cygan: Chciałbym, aby ludzie chcieli bywać w Akademii Sztuk Pięknych [WYWIAD]

Tegoroczne Dni Otwarte ASP są wyjątkowe, bo przyszli studenci i odwiedzający Akademię będą mogli zobaczyć waszą nową siedzibę. To na razie plac budowy?
Ależ nie, po placu budowy powoli nie ma już najmniejszego śladu. Trwają intensywne prace wykończeniowe, sale zaczynają zapełniać się sprzętem. W kwietniu mają być zakończone wszystkie prace budowlane i na ten miesiąc zaplanowane są też odbiory techniczne oraz inwestorskie, niezbędne, aby nowy obiekt mógł funkcjonować tak, jak sobie zaplanowaliśmy i wymarzyliśmy...

Czyli jak? Myśli pan o szerszych planach niż tylko dydaktyka?
Zdecydowanie tak, chociaż dydaktyka jest i pozostanie elementem pierwszoplanowym w funkcjonowaniu wszystkich Akademii. Uczelnia artystyczna powinna łączyć kształcenie z jednoznacznym, wychodzącym poza mury uczelni przekazem, który promuje sztukę i dizajn, ukazując wielofunkcyjność i złożoność tych obszarów oraz prezentując walory nie tylko estetyczne, ale również te niezbędne każdemu odbiorcy w życiu codziennym. W nowej siedzibie będziemy mogli tę naszą wizję w pełni realizować i nie ukrywam, że całą naszą społeczność, pracowników oraz studentów, taka perspektywa cieszy i pociąga.
Co jest takiego w nowej siedzibie, żeby mogła pociągać i przyciągać ludzi, którzy na sztukę są wrażliwi, ale artystami nie są?
Nowy budynek powinien spełniać w zasadzie trzy funkcje. Po pierwsze, dotychczasowe lokum przy ulicy Dąbrówki nie spełnia już wymaganych warunków do prowadzenia zajęć dydaktycznych. Po usamodzielnieniu, kiedy blisko dwukrotnie wzrosła liczba studentów, przestrzeń budynek przestała wystarczać, a jego stan techniczny pogarszał się, wymagając remontu, którego wartość szacowano na około 10 mln zł. Termin przeprowadzki do nowoczesnych, większych przestrzeni, spełniających wszelkie normy na jakie zasługuje uczelnia tej klasy i rangi co ASP w Katowicach jest dla nas zatem optymalny. Po drugie, nowy budynek uzupełnia te braki, które dotychczas ograniczały w pewien sposób możliwości działań projektowych oraz twórczych na poszczególnych kierunkach studiów. Takimi przestrzeniami dla wzornictwa są niewątpliwie dwie nowoczesne modelarnie, bez których obecnie trudno sobie wyobrazić kształcenie na kierunku projektowym. Z kolei takimi przestrzeniami dla wszystkich studentów jest sala do działań w przestrzeni i nowoczesne studio filmowe, nieodzowne w dobie rozwoju i ekspansji nowych mediów w świecie sztuki i projektowania. I wreszcie po trzecie, chcemy pokazać, jak w naszym mieście prężnie rozwija się Akademia Sztuk Pięknych. Chcemy społeczności lokalnej, ale nie tylko, zaprezentować to wszystko, co powstaje w procesie kształcenia, chcemy się podzielić tym wszystkim, co tworzą nasi studenci i pedagodzy, tym bardziej, że jest olbrzymia ilość działań i projektów, w tym także edukacyjnych, która może zainteresować i jest kierowana do szerokiej grupy potencjalnych, zewnętrznych odbiorców. Z założenia więc część budynku będzie miała charakter otwarty -stołówka, kino, galeria, biblioteka - to wszystko ma pomóc w postrzeganiu współczesnej uczelni artystycznej.

Mówi pan o przedsięwzięciach integrujących społeczność?
Oczywiście. W planach już w bieżącym roku zaproponujemy kilka wystaw, koncertów, pokazów filmowych, konferencji oraz innych przedsięwzięć, które będą otwarte dla wszystkich i na które już teraz serdecznie zapraszamy. Wśród tych wydarzeń znajdzie się m.in. Triennale Grafiki Polskiej oraz towarzysząca mu konferencja naukowa poświęcona grafice.

Panie rektorze, Śląsk jest coraz bardziej kulturalny, w tym sensie, że coraz mniej przemysłowy, a coraz bardziej dizajnerski, coraz bardziej usługowy... Czy pan uważa, że jest zapotrzebowanie na takie przesunięcie akcentów?
Uważam, że jest. Poza tym naszą rolą jest również pokazywanie, że Śląsk zmienił się i stale się zmienia, a nie wszyscy jeszcze chyba to zauważyli.
Jest pan pewien? Przecież to wyraźnie widać...
Jestem przekonany, że nie wszyscy zdają sobie sprawę ze zmian, jakie zachodzą na śląskiej ziemi. Często ewolucyjne przemiany umykają nam, nie dostrzegamy ich, bo po prostu się do nich przyzwyczajamy. Jednak czas przebudowuje rzeczywistość. Jestem Ślązakiem od pokoleń, zawsze odnosiłem się z szacunkiem dla ciężkiej pracy i trudu, jednak trzeba umieć dostrzec Śląsk, jako nową jakość, jako ewoluującą i na nowo budującą się wartość. Moim zdaniem, teraz naszą rolą, artystów, pedagogów, ludzi kultury, jest uświadamianie zachodzących zmian. Warto przespacerować się przez centrum Katowic i spojrzeć na wyremontowaną Filharmonię Śląską, siedzibę NOSPR-u, nową siedzibę Muzeum Śląskiego, rozbudowane przestrzenie Akademii Muzycznej, Centrum Kongresowe, BWA, Rondo Sztuki. Na niewielkim obszarze powstało zgrupowanie instytucji kultury, reprezentujących najwyższy poziom, w których, mimo narzekań (a raczej im wbrew), wciąż tłumy chcą spotykać się ze sztuką. Kilka dni temu po raz kolejny słuchałem muzyki w sali koncertowej NOSPR-u. Miło jest patrzeć, jak setki ludzi łakną muzyki, jak słuchacze z całej Polski i zagranicy podziwiają z zachwytem dzieło sztuki, jakim ta sala niewątpliwie jest i pochłaniają wypełniającą ją niezapomnianą "jasność" muzyki.

A pomyślałby pan jeszcze parę lat temu, że Katowice będą miejscem, gdzie ludzie będą przyjeżdżać, aby słuchać muzyki?

Nie tylko tłumy ludzi przyjeżdżają, ale też najlepsze orkiestry na świecie chcą grać w tej przestrzeni i w tym miejscu. NOSPR jest w tej chwili bardzo łakomym kąskiem.

Takim kąskiem będzie też ASP?
Zachowując odpowiednią skalę - mam taką nadzieję.

Tylko nadzieję?
Chciałbym, aby ludzie chcieli bywać w Akademii, a żeby to osiągnąć, muszą znaleźć w tych odwiedzinach sens i cel.

Rozmawiała Elżbieta Twórz

F
*Zamieszki przed siedzibą JSW: Policja znowu strzelała do związkowców WIDEO + ZDJĘCIA
*Psychopata z Zabrza więził kobietę w kanale. Opis tortur jest drastyczny. Czy zostanie skazany?
*Zielony jęczmień na odchudzanie? Tak! To działa. Właśnie zielony jęczmień stosują gwiazdy TV
*Zwolnienia grupowe w Biedronce to fakt. Oto pracownicy do zwolnienia
*Śląsk Plus - pierwsza rejestracja za darmo. Zobacz nowy interaktywny tygodnik o Śląsku