Pretekstem do zorganizowania spotkania była zbliżająca się 25 rocznica wprowadzenia w Polsce reformy samorządowej, uznawanej powszechnie za jedną z bardziej udanych. Organizatorzy, tj. Muzeum Historyczne Miasta Gdańska i Stowarzyszenie Rajcy Gdańscy, przyjęli, że konferencja będzie podzielona na dwie części, z których pierwsza zostanie poświęcona wybranym zagadnieniom z przeszłości. Były więc wystąpienia dotyczące symboliki heraldycznej miasta Gdańska, gdańskich urzędów od XIII do XX w., historii Trzeciego Ordynku, działalności Rady Miejskiej jako świeckiej głowy Kościoła luterańskiego i przekształceń administracji miejskiej po zajęciu nadmotławskiego grodu przez Prusy. Ponadto przypomniano postaci Leopolda von Wintera i Alberta Karola Ludwiga Liévina, działalność na rzecz ochrony zabytków w XIX-XX wieku (do roku 1945) oraz przedstawiono stan prac nad "Pocztem burmistrzów i prezydentów Gdańska".
Za swego rodzaju zwornik wszystkich tych wystąpień uznać należy wystąpienie dr. Janusza Trupindy, który zwrócił uwagę na znaczenie Ratusza Głównego Miasta Gdańska w budowaniu tożsamości gdańszczan.
- Ratusz jest nierozerwalnie związany z samorządnością, która z kolei działa dobrze tylko wtedy, kiedy przedstawiciele społeczności identyfikują się z miejscem, w tym przypadku z Gdańskiem - tłumaczy historyk. - Zdawano sobie z tego sprawę już w przeszłości i dlatego historia Ratusza Głównomiejskiego to zmieniająca się opowieść o mieście, o tym, czym powinno być i kim winni być ludzie, którzy sprawują w nim władzę.
Janusz Trupinda wskazuje, że elementem kształtującym tożsamość mieszkańców miasta, ale też przemawiającym do przybyszów, był od wieków wystrój budowli. Poprzez umieszczane tu dekoracje przypominano związki miasta z Rzeczpospolitą lub - po zaborze miasta - z Prusami. To dlatego w pewnym momencie znikły z ratusza portrety królów polskich, a pojawiły się wizerunki królów pruskich Fryderyka Wilhelma III i Fryderyka Wilhelma IV. Zresztą zmian było więcej.
- Przykładowo, w latach 1840-1841 Salę Wety przebudowano na wzór Letniego Refektarza w malborskim Pałacu Wielkich Mistrzów - mówi dr Trupinda. - Było to ukłonem zarówno w stosunku do Krzyżaków i ich, jak to odczytywano, misji krzewienia cywilizacji i ducha niemieckiego na Wschodzie, jak i nawiązaniem do ideologicznej linii prowadzonej wówczas odbudowy zamku w Malborku, uznawanego za pomnik kultury niemieckiej. Chodziło o włączenie epizodów z historii lokalnej w nurt historii narodowej.
Z przekazywania określonych treści świadomie nie zrezygnowano także po wojnie. Tym razem zwracano uwagę na polskie wątki w historii miasta. Zostały one wyeksponowane m.in. w dekoracji malarskiej oraz tkaninie ściennej z Wielkiej Sali Wety.
- Jak duże jest znaczenie ratusza dla współczesnego Gdańska, pokazują badania socjologiczne - podkreśla historyk. - Wynika z nich, że jest to jeden z najbardziej rozpoznawalnych obiektów w mieście. W badaniach znalazł się on na trzecim miejscu [26 proc.] za bazyliką Mariacką [53 proc.] i Dworem Artusa [30 proc.].
Zdajemy sobie sprawę ze znaczenia ratusza nie tylko jako obiektu historycznego, ale też nośnika idei. Muzealnicy wciąż zastanawiają się, jaki kształt powinny mieć lokowane w tym miejscu dekoracje i wystawy, jakie elementy zasługując na mocniejsze zaakcentowanie. Dyskusja wciąż się toczy, a kolejne głosy i pytania padną zapewne podczas drugiej odsłony konferencji o gdańskiej samorządności, która jest zaplanowana na maj przyszłego roku. Jedyne, co pewne, to to, że Muzeum Historyczne Miasta Gdańska chce pokazywać wydarzenia od czasów najdawniejszych po rok 1989. Narracja o latach późniejszych to już zadanie Europejskiego Centrum Solidarności.
Patronat medialny nad konferencją "Gdańska samorządność - wczoraj i dziś" objął "Dziennik Bałtycki".
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
