Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Święta grekokatolików. Obok jajek i wędliny na stole pojawi się paska

Piotr Furtak
Piotr Furtak
Grekokatolicy z Pomorza, podobnie jak wierni obrządku zachodniego w tym roku świętują Wielkanoc w drugiej połowie kwietnia. Podczas gdy dla większości Polaków wtorek jest normalnym dniem pracy, oni świętują zmartwychwstanie Chrystusa przez 3 dni.

- Zarówno Boże Narodzenie, jak i Wielkanoc w naszym Kościele to święta trzydniowe - mówi ksiądz Roman Ferenc, proboszcz parafii pw. Poczęcia św. Jana Chrzciciela w Człuchowie. - To symbolizuje Trójcę Świętą.

Dwa kalendarze, dwa terminy

Skąd biorą się różnice w terminach świąt?

- W kościołach wschodnich ma ono bliższy związek z żydowskim świętem Paschy, ponieważ Ostatnia Wieczerza miała miejsce tuż przed nią - mówi ksiądz Roman. - Początkowo Kościoły wschodnie i zachodnie świętowały w tym samym czasie. Rozdział nastąpił pod koniec XVI wieku, gdy powstał kalendarz gregoriański. Kościoły wschodnie posługują się kalendarzem juliańskim, zachodnie gregoriańskim. Rozbieżności mogą wynosić tydzień, a maksymalnie 5 tygodni. Aż 5 tygodni później będziemy obchodzili Wielkanoc w 2016 roku.

Wspólne obchodzenie świąt ma swoje zalety. W wielu rodzinach są osoby zarówno obrządku wschodniego, jak i zachodniego. Wspólne obchodzenie świąt jest wygodniejsze chociażby ze względu na pracę. Nie wszystkim pracodawcom podoba się to, że część osób bierze wolne w innym terminie.

Obok jajek - paska

Na wielkanocnym stole u grekokatolików znajdują się w zasadzie te same potrawy, które można znaleźć w większości polskich domów. Są jajka, wędliny, jest chrzan, żurek. Podstawowa różnica polega na tym, że na stołach pojawia się również paska.
- To ciasto z rodzynkami pieczone na święta wielkanocne - tłumaczy proboszcz człuchowskiej parafii. - Przygotowywane jest jedynie wtedy. Na stole jest stawiane przez trzy dni świąt. Jeśli zostaje, oczywiście je się ją jeszcze dłużej. Paska przynoszona jest do święcenia w koszykach wielkanocnych razem z jajkami, chrzanem, szynkami, serami, masłem...

Nieco inaczej niż w Kościołach rzymskokatolickich wygląda grób. Zamiast figury Chrystusa znajduje się w nim płaszczenica - specjalny całun. Jest on składany w grobie w Wielki Piątek.

Chrystus zmartwychwstał

- Okres zmartwychwstania rozpoczyna się w Niedzielę Wielkanocną - opowiada ksiądz Roman Ferenc. - O świcie odśpiewuje się jutrznię wielkanocną. Poprzedza ją procesja wokół świątyni, w której niesiona jest Ewangelia i ikona Chrystusa zstępującego do otchłani, który wyrywa z czeluści zła umarłych. Celebransi wraz z procesją wiernych zatrzymują się przed zamkniętymi drzwiami świątyni. Kapłan trzy razy stuka krzyżem do drzwi, po czym zgromadzeni wchodzą do środka.

Płaszczenica zostaje przeniesiona na ołtarz, gdzie pozostanie aż do święta Wniebowstąpienia.

W czasie nabożeństwa uroczyście śpiewany jest hymn "Chrystus zmartwychwstał i swoją śmiercią zwyciężył śmierć, a pozostającym w grobach darował życie". Przed zakończeniem eucharystii kapłan błogosławi artos - chleb pszenny, na którym kładzie się wizerunek Chrystusa zmartwychwstałego.

Artos przez cały tydzień jest wystawiony w cerkwiach aż do następnej niedzieli św. Tomasza, tzw. antypaschy. W tym dniu chleb rozdaje się wiernym.

Zając jest jak Mikołaj z reklamy coca-coli

Nie może się oczywiście obyć bez prezentów wielkanocnych, chociaż ksiądz Roman przestrzega, aby nie przesłoniły one podstawowych wartości związanych z obchodami najważniejszych świąt w kalendarzu liturgicznym.

- Zając nie ma nic wspólnego z liturgią wielkanocną - dodaje ksiądz Roman. - Jeśli do dzieci przychodzi zając, to mamy do czynienia z komercjalizacją świąt. Zając w niczym nie różni się od Mikołaja z reklamy coca-coli. Święta wielkanocne to nie zając, ale Chrystus Zmartwychwstały. Prezenty mogą być jedynie dodatkiem. Dzieci są dziećmi, nie zabierajmy im tej radości, ale trzeba podkreślać, że sens tych świąt nie jest w jajkach, barankach i zajączkach, ale w zmartwychwstaniu Chrystusa - zaznacza duchowny.

Treści, za które warto zapłacić!
REPORTAŻE, WYWIADY, CIEKAWOSTKI


Zobacz nasze Magazyny: REJSY, HISTORIA, NA WEEKEND

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki