Uroczystości pogrzebowe wielkich przywódców państwowych

W ceremoniach pogrzebowych oprócz najwyższych hierarchów kościelnych uczestniczą głowy państw i rządów innych krajów. Szczególny charakter mają uroczystości pożegnania przywódców krajów, zwłaszcza wielkich mocarstw, którzy na trwałe zapisali się w historii świata. Tego typu uroczystości bywają okazją do spotkań liderów politycznych i rozmów dotyczących najważniejszych problemów międzynarodowych.

Tak było w 1996 roku, podczas pogrzebu prezydenta Francji Francoisa Mitterranda. Prezydenci Polski i Ukrainy - Aleksander Kwaśniewski i Leonid Kuczma publicznie zaakcentowali wagę wzajemnych stosunków. Efektem tych rozmów stały się częstsze kontakty na szczeblu oficjalnym i wizyta prezydenta Kuczmy w Polsce.

Z kolei na pogrzebie prezydenta Egiptu Anwara Sadata w 1981 roku, spotkali się premier Izraela Menachem Begin z amerykańskim sekretarzem stanu generałem Alexandrem Haigiem. Premier Begin zasygnalizował, że wojska izraelskie zaatakują pozycje Palestyńczyków w południowym Libanie, aby odsunąć OWP od granic Izraela. W odpowiedzi Haig, dał do zrozumienia, że odpowiedzialność za tę operację będzie ponosił Izrael i nie otrzyma wsparcia ani od Amerykanów, ani od sojuszników zachodnich.

***

Największą w czasach współczesnych liczbę dostojników i pielgrzymów zgromadził pogrzeb Jana Pawła II w kwietniu 2005 roku. W uroczystościach na Placu św. Piotra w Watykanie uęłęóczestniczyło około 300 tysięcy wiernych oraz 200 prezydentów i premierów, a także duchowni islamscy i żydowscy. W całym Rzymie przed ekranami rozstawionymi w wielu miejscach miasta zgromadziło się 5 milionów ludzi, w tym około 1,5 miliona Polaków.

W kwietniu 2007 w Moskwie odbył się pogrzeb prezydenta Borysa Jelcyna. W uroczystościach żałobnych wzięli udział, między innymi, George Bush senior, Lech Wałęsa, Bill Clinton oraz prezydenci Niemiec, Litwy, Ukrainy i były premier Wielkiej Brytanii. Pokłon zmarłemu oddało co najmniej 25 tysięcy mieszkańców Moskwy.

W listopadzie 2004 roku w Egipcie w pogrzebie palestyńskiego przywódcy Jasera Arafata uczestniczyli prezydenci i dostojnicy z ponad 50 krajów oraz setki tysięcy Palestyńczyków. Do Kairu przyjechali z tej okazji prezydenci między innymi, Algierii, Brazylii, Bangladeszu, Indonezji, Senegalu, Jemenu, Afryki Płd. i Tunezji i premierzy kilku krajów bliskowschodnich.

W czerwcu 2004 roku Stany Zjednoczone pożegnały byłego prezydenta Ronalda Reagana. Na uroczystości żałobnej w waszyngtońskiej Katedrze Narodowej przyjechało 25 szefów państw i premierów oraz 11 byłych przywódców państw. Na nabożeństwie w katedrze byli wszyscy czterej żyjący byli prezydenci USA: Gerald Ford, Jimmy Carter, George Bush senior i Bill Clinton.

W sierpniu 1997 w Londynie odbył się pogrzeb zmarłej tragicznie księżnej Walii Diany, małżonki brytyjskiego następcy tronu. Trumnę okrytą flagą królewską odprowadzało do katedry opactwa Westminster w Londynie 2,5 milionów Brytyjczyków. 2 i pół miliarda osób za całym świecie obserwowało przebieg ceremonii na ekranach telewizorów.

61 szefów państwa i rządów odprowadzało w 1996 roku w Paryżu na wieczny spoczynek prezydenta Francoisa Mitteranda, najdłużej bo prawie 14 lat sprawującego najwyższy urząd we Francji. Był on uznawany za jednego z dwóch, obok Charlesa de Gaullea, największych prezydentów Francji. Wokół katedry Notre Dame zgromadziło się ponad 5 tysiący osób, a na pogrzeb przyjechało 6 koronowanych głów z krajów Europy, prezydent Rosji Borys Jelcyn, sekretarz generalny ONZ Butros Gali oraz liderzy polityczni z wielu krajów pozaeuroprejskich, wśród nich Yaser Arafat, Fidel Castro, Hosni Mubarak i wielu innych.

W listopadzie 1995 roku na uroczysty pogrzeb premiera Izraela Icchaka Rabina, zastrzelonego przez izraelskiego ekstremistę, przyjechali prezydenci, monarchowie i przedstawiciele około 50 krajów, w tym sześciu państw arabskich. W skład delegacji USA, której przewodził prezydent Bill Clinton, wchodziło dwóch byłych prezydentów, Jimmy Carter i George Bush senior oraz wszyscy przywódcy Kongresu USA.

Pogrzeb prezydenta Jugosławii Josipa Broz Tito w maju 1980 roku był jednym z największych zgromadzeń przywódców światowych. Oficjalni żałobnicy przybyli ze 123 krajów. Było wśród nich czterech królów, 32 prezydentów i innych szefów państw, 22 premierów oraz przeszło 100 przywódców partii komunistycznych i robotniczych.

W listopadzie 1970 roku odbył się pogrzeb Charlesa de Gaulle'a, przywódcy francuskiego ruchu oporu podczas drugiej wojny światowej i pierwszego prezydenta Piątej Republiki. Prezydent de Gaulle chciał, by jego pogrzeb miał charakter prywatny. W mszy żałobnej w katedrze Notre Dame w Paryżu uczestniczyło jednak sześć tysięcy osób, wśród nich prezydent USA Richard Nixon, premier Indii Indira Gandhi, premier W. Brytanii Edward Heath i szach Iranu.

Pogrzeb brytyjskiego premiera z czasów drugiej wojny światowej Winstona Churchilla w styczniu 1965 roku był czwartym pogrzebem państwowym w dziejach Wielkiej Brytanii. Na nabożeństwie w londyńskiej katedrze św. Pawła byli przedstawiciele 110 krajów. Uczestniczyło w tej ceremonii najwięcej dygnitarzy z całego świata, do czasu pogrzebu papieża Jana Pawła II.

W listopadzie 1963 roku Amerykanie pożegnali zamordowanego podczas pełnienia urzędu, w Dallas w Teksasie, prezydenta Johna F. Kennedy'ego. Pochowano go na Cmentarzu Narodowym w Arlington pod Waszyngtonem w obecności 220 dygnitarzy z 92 krajów, w tym 19 szefów państw, premierów i członków rodzin królewskich. Było to największe zgromadzenie światowych mężów stanu na pogrzebie prezydenta USA.

W lutym 1989 roku w Tokio pochowano cesarza Japonii Hirohito. Cesarzem został w roku 1926. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele 150 krajów, wśród nich 55 przywódców państw, 14 członków rodzin królewskich i 11 premierów.