Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Pocisk czasu na Grodzisku

Kazimierz Netka
Przystanki wehikułu czasu są w bunkrach na Wysokim i Czole Kurkowym Grodziska
Przystanki wehikułu czasu są w bunkrach na Wysokim i Czole Kurkowym Grodziska Fot. Przemysław Świderski
Na Grodzisku dobiega końca największa w Polsce powojenna rekonstrukcja XIX-wiecznych fortyfikacji. Dzięki temu już od soboty będzie można tam poznawać ważne epizody z dziejów naszego kontynentu, a zwłaszcza bitew o miasto.

Odnowiono część umocnień obronnych, bunkrów i schronów. W zrekonstruowanych pomieszczeniach militarnych urządzono sceny z czasów pokoju i wojen. Charakter ekspozycji odzwierciedla jej tytuł "Wehikuł Czasu - Człowiek i Pocisk". Zobaczymy więc, jak wyglądał warsztat artylerzysty trzy wieki temu, ale też pokazana zostanie zagłuszarka Radia Wolna Europa. Usłyszymy słowa Napoleona...

- Przystanki wehikułu czasu znajdują się w bunkrach na Wysokim i Czole Kurkowym fortu Grodzisko - dowiadujemy się od Przemysława Piotra Guzowa, dyrektora Parku Kulturowego Fortyfikacji Miejskich "Twierdza Gdańsk".

W pierwszym schronie zobaczymy warsztat artylerzysty z XVII wieku, czyli replikę działa i stanowiska ogniowego, czyli miejsca, z którego strzelała armata. W drugim urządzono pracownię inżyniera wojskowego - kartografa. W następnych trzech znajdą się scenki z oblężeń Gdańska: w 1834, 1807 oraz w 1813 roku.

Będą sceny z wojny, ale i lat pokoju. W jednym ze schronów zobaczymy, jak wyglądało życie twierdzy w latach 1900- 1914, czyli w jakich warunkach przebywali pruscy żołnierze, gdy nie musieli toczyć bojów o miasto. Inscenizacja przedstawia pomieszczenie obrońcy Gdańska, z pryczą, lampą, miską, karabinem i innym wyposażeniem. Zobaczymy twarze projektantów tych pomieszczeń i budowli obronnych. Zadbano bowiem o portrety Mikołaja Carnota, Franciszka Haxo, Sebastiana Vaubana, Marka Montalemberta. Zabrakło twarzy braci Jerzego i Jana Strakowskich, bo ich wizerunków nigdzie nie znaleziono.
Jedna z ekspozycji poświęcona będzie Grodzisku z czasów Wolnego Miasta Gdańska, czyli w okresie między wojnami światowymi. Na Górze Gradowej działały wówczas bractwa studenckie, tam miały swe siedziby. Ten fragment historii Grodziska jest mało znany, a dowiemy się o nim dzięki dociekliwości pracowników "Twierdzy Gdańsk".

We wnętrzu innej fortyfikacji zobaczymy maszynę, którą wykorzystywano w czasach zimnej wojny - zagłuszarkę Radia Wolna Europa. To nie jest oryginalne urządzenie, ale jego rekonstrukcja, zresztą pierwsza w Polsce. Aparatura funkcjonowała na Grodzisku; stała w koszarach. Teraz PKFM "Twierdza Gdańsk" uzyskała prawa do nadawania oryginalnego sygnału RWE.

Niewątpliwie interesującym uzupełnieniem tych scen są - przygotowane w pomniejszeniu - makiety wybranych obiektów fortecznych z terenu Grodziska. Pokazana jest w gablocie Reduta Napoleońska, zbudowana w latach 1811 - 1812, wraz z bramą wjazdową. Można porównać, jak wyglądała wówczas, gdy istniało pierwsze Wolne Miasto Gdańsk, stworzone właśnie przez Napoleona, a jak ta reduta prezentuje się teraz.

Warto wiedzieć, że znajduje się tuż nad dworcem PKS. Jeszcze kilka lat temu mogło tam dojść do katastrofy, bo obciążony dużymi drzewami stok (za czasów Napoleona takich drzew nie było) groził osunięciem się na teren dworca autobusowego. Buki, klony i inne gatunki wycięto, a niebezpieczeństwo zostało zażegnane.

Ekspozycje można oglądać codziennie (także w niedziele), w godzinach 10-18. Wejście: od ul. 3 Maja, ale najlepiej ul. Gradową - od ul. Gen. Dąbrowskiego. Wstęp gratis.

Wspinaczka nie jest łatwa. Dlatego w programie realizacji projektu "Centrum Hewelianum - budowa kompleksu edukacyjno-rekreacyjnego w Gdańsku" planowana jest budowa kolejki linowej. Centrum Hewelianum ma być gotowe w 2011 roku, w rocznicę urodzin Jana Heweliusza. Przedsięwzięcie jest współfinansowane przez UE.

Znani aktorzy dali głos

Przemysław Piotr Guzow, dyrektor Parku Kulturowego Fortyfikacji Miejskich "Twierdza Gdańsk"

- Ścieżka zwiedzania wystawy "Wehikuł Czasu - Człowiek i Pocisk" układa się w chronologiczny cykl. Zwiedzający będą mogli słuchać słownej informacji na temat historii Grodziska. Głosów użyczyli wybitni aktorzy - m.in. Wiktor Zborowski, Marek Kondrat - wcielając się także w Napoleona. Muzykę skomponował Marek Kuczyński.

Wystawa jest elementem tworzenia na Grodzisku Centrum Hewelianum, etap Ia. Koszt przedsięwzięcia wyniósł około 23 mln zł. 12 mln pochodzi z funduszy UE, 10 mln dało miasto Gdańsk, milion Ministerstwo Kultury.

W październiku kolejna odsłona Centrum Hewelianum: wystawy "Energia - Niebo - Słońce".

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na dziennikbaltycki.pl Dziennik Bałtycki