Stężenie kreatyniny zależy od zdolności filtracji przez nerki, ponieważ kreatynina nie wchłania się z moczu ani nie jest wydzielana przez cewki nerkowe. Dlatego badanie kreatyniny jest dobrym sposobem na sprawdzanie funkcji nerek. Kreatynina ma tendencję do zwiększania swojego stężenia w przypadku niewydolności nerek o charakterze ostrym i przewlekłym.
Kiedy i jak badać kreatyninę?
Najczęstszym badaniem wskazującym na poziom kreatyniny w moczu jest klirens kreatyniny. Klirens kreatyniny mówi o pewnej ilości osocza, z której w ciągu minuty nerki usuwają kreatyninę. Dokładny wynik klirensu da stężenie kreatyniny w osoczu i moczu oraz informacje na temat objętości i czasu zbiórki moczu. Znaczenie mają również wiek i waga pacjenta. Wartość klirensu określana jest również na podstawie morfologii próbki. Wykonuje się też badania moczu, co stanowi problem ze względu na potrzebę pobrania próbki z drugiej mikcji w dniu przed badaniem oraz z pierwszej w dniu badania. W tym czasie badany nie może pić kawy ani herbaty oraz innych napojów moczopędnych. Do badania mierzy się objętość moczu a także pobiera próbkę krwi i informacje na temat wagi.
Klirens powinno badać się jeśli podejrzewa się pewne choroby nerek, ponieważ wynik pozwala na ich diagnozę. Klirens pozwala sprawdzić działanie narządu i potwierdzić albo wykluczyć niewydolność nerek. Regularne wykonywanie badań umożliwia kontrolę stężenia kreatyniny a na podstawie ich zestawienia możliwa jest ocena prędkości postępowania zmian. Dzięki temu możliwe jest dobranie odpowiedniej metody leczenia pacjenta.
Wynik kreatyniny ma zastosowanie w diagnozowaniu: ostrych i przewlekłych chorób nerek, cukrzycy, niewydolności krążenia, monitorowania nadciśnienia tętniczego oraz przydatne jest w leczeniu substancjami neurotoksycznymi oraz lekami, które wydalane są przez nerki.
Jak przygotować się do badania?
Badanie jest rodzajem badania inwazyjnego. Pobiera się krew do próbek, a wcześniej odkaża ją, zakłada się opaskę uciskową i uciska w miejscu pobrania przez kilka minut. Pobieranie trwa kilkanaście sekund przy czym krew powinno pobierać się rano i na czczo.
Aby wynik badania był rzetelny należy wstrzymać się od picia alkoholu około 3 dni przed badaniem a także nie pic kawy i herbaty na 2 dni przed badaniem. Na wynik może mieć również wpływ stres, zatem i on powinien być wyeliminowany. W dniu badania pacjent nie może spożywać pokarmu, gdyż badanie wykonywane jest na czczo. Jedyne, co może pić pacjent to maksymalnie szklanka wody. Jeśli przyjmujesz leki, również ich poranną dawkę należy pominąć a 15 minut przed badaniem pacjent powinien pozostać w spoczynku. Na wynik badania laboratoryjnego ma bowiem wpływ nawet niewielki ruch spowodowany wejściem po schodach itp.
Normy kreatyniny i wyniki badań
Norma kreatyniny we krwi wynosi od 53 do 115 mikromoli na litr czyli od 0,6 do 1,3 mg. Jakkolwiek, wartość ta może być zmienna i zależy ściśle od wieku, wagi pacjenta oraz jego płci i masy mięśniowej. Ponadto wpływ na stężenie kreatyniny ma ilość spożywanego w diecie mięsa. Istnieje również ryzyko otrzymania nierzetelnego wyniku, ponieważ pacjent może mieć hiperbilirubinemię czyli wysoki niedobór barwnika kału albo próbka krwi może być zhemolizowana. Stosując normy kreatyniny do oceny funkcji filtracyjnej nerek należy nie brać ich zakresów dosłownie. Ponieważ bywa, że gdy funkcja przesączania przez nerki już i tak jest zaburzona, wówczas kreatynina wydziela się przez cewki nerkowe, a wynik badania jest wówczas nierzetelny.
Co do wyników badań, wzrost stężenia kreatyniny jednoznacznie wskazuje na problemy w przesączaniu składników mineralnych przez nerki. Kreatyninę bada się z surowicy i na podstawie tego wyniku stwierdza właściwość jej poziomu. Żeby jednak upewnić się co do rzetelności wyniku, bada się również kreatyninę z moczu. Najczęstsze przyczyny, które wpływają na powstawanie niewydolności nerek to choroby, do których zalicza się:
•Ostre niedokrwienie nerek, kłębuszkowe i cewkowo-śródmiąższowe zapalenia nerek, zespół rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego, uszkodzenie toksynami i lekami nefrotoksycznymi,
•Odwodnienie w przebiegu wymiotów oraz biegunek,
•Niedrożność dróg moczowych oraz zaburzenia odpływu moczu, z czym wiąże się kamica, skrzepy krwi, przerost prostaty lub nowotwory moczowodów.
Jakkolwiek, przyrost kreatyniny w moczu może być spowodowany również przyrostem masy mięśniowej a także suplementacją kreatyną. Istnieje możliwość, w której poziom kreatyniny będzie zbyt niski, co dzieje się rzadko za przyczyną: ciąży, zaniku mięśni czy głodówki.
Przeczytaj również:
Normy kreatyniny - http://myslowianki.pl/kreatynina-wyniki-normy-i-badania/
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
